Bổ sung chất sắt cho bé dưới 6 tuổi theo khuyến cáo từ WHO

Bổ sung chất sắt cho bé qua đường ăn uống là cách khả thi và dễ thực hiện nhất. Nhưng khi nào và bổ sung ra sao để đạt hiệu quả nhất?

1. Vai trò của sắt đối với sức khỏe bé

Sắt là một khoáng chất đóng vai trò quan trọng cho sự tăng trưởng, phát triển; giúp cơ thể của trẻ thực hiện nhiều chức năng khác nhau. Cụ thể hơn, sắt giúp các tế bào hồng cầu vận chuyển oxy đi khắp cơ thể và hỗ trợ khả năng học hỏi của trẻ.

Cơ thể của trẻ cũng cần sắt để tạo ra một số hormone và sản sinh myoglobin để cung cấp oxy cho cơ bắp. Việc bổ sung đủ sắt cho bé giúp ngăn ngừa tình trạng thiếu sắt; hay thiếu máu do thiếu sắt.

Thiếu máu (Anemia) là tình trạng không có đủ tế bào hồng cầu trong cơ thể; khiến khả năng vận chuyển oxy đi khắp cơ thể của trẻ bị giảm sút. Việc thiếu oxy do anemia khiến bé cảm thấy mệt mỏi hoặc yếu ớt. Bé cũng có thể bị khó thở, chóng mặt, nhức đầu hoặc nhịp tim không đều.

Trẻ em không nhận đủ chất sắt từ đồ ăn giàu chất sắt hoặc thực phẩm chức năng có nguy cơ cao bị thiếu máu. Như vậy, việc bổ sung sắt cho bé theo khuyến cáo là rất cần thiết để đảm bảo con có sức khỏe tốt nhất.

2. Bổ sung sắt cho bé theo khuyến cáo của WHO

Theo báo cáo từ WHO, tính đến năm 2011, có hơn 300 triệu trẻ em trên toàn cầu bị thiếu máu. Trong đó, nhóm trẻ em dưới 5 tuổi và phụ nữ có tỷ lệ thiếu máu cao nhất.

CDC Hoa Kỳ cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bổ sung sắt cho trẻ bắt đầu từ 6 tháng tuổi; đặc biệt là với nhóm trẻ sinh non. Vì ở giai đoạn này, sữa mẹ không còn cung cấp đủ lượng sắt cần thiết cho bé; do đó, bé cần được bổ sung thêm từ chế độ dinh dưỡng hoặc thực phẩm chức năng.

Việc thiếu máu, thiếu sắt ở trẻ em có thể gây suy giảm khả năng phát triển nhận thức; và kỹ năng vận động vì lý do như sau:

• Nồng độ hemoglobin thấp: Một huyết sắt tố giúp các tế bào hồng cầu vận chuyển oxy đi khắp cơ thể.
• Thiếu hụt protein myoglobin: Ảnh hưởng đến việc di chuyển oxy đến cơ bắp, làm suy giảm khả năng vận động.

WHO khuyến nghị các tổ chức y tế công cộng nên chú trọng bổ sung sắt cho bé từ 6 tháng đến ít nhất 5 tuổi. Đặc biệt là những bé sống ở những nơi có tỷ lệ thiếu máu ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cao hơn 40%; để tăng nồng độ hemoglobin và cải thiện tình trạng tình trạng thiếu sắt, thiếu máu.

3. Liều lượng bổ sung cho bé theo từng độ tuổi

Để giảm thiểu tình trạng thiếu máu, WHO khuyến cáo bổ sung sắt cho bé như sau:

• Từ 6 đến 23 tháng tuổi: 10–12,5 mg sắt nguyên tố mỗi ngày; trong 3 tháng liên tục mỗi năm. Bổ sung bằng siro hoặc nhỏ giọt.
• Từ 2 tuổi (24 tháng) đến 11 tuổi (59 tháng): 30 mg sắt nguyên tố mỗi ngày; trong 3 tháng liên tục mỗi năm. Bổ sung bằng siro, nhỏ giọt hoặc viên nén.
• Từ 5 tuổi (60 tháng) đến 12 tuổi: 30 – 60mg sắt nguyên tố mỗi ngày; trong 3 tháng liên tục mỗi năm. Bổ sung bằng siro, nhỏ giọt hoặc viên nén.

1mg sắt nguyên tố tương ứng với 5mg sắt (II) sulfat; và 3mg sắt fumarat; và 8,3mg sắt gluconat. Tùy vào từng dòng sản phẩm bổ sung sắt cho bé; ví dụ như dạng siro hay nhỏ giọt hay viên uống; mẹ kiểm tra kỹ liều lượng của các loại sắt để bổ sung đúng cho bé.

(*) Lưu ý rằng, liều lượng bổ sung sắt cho bé nêu trên áp dụng cho những địa phương, vùng miền có tỷ lệ thiếu máu ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ từ 40% trở lên. Trường hợp mẹ muốn biết liều lượng chính xác; hãy hỏi thêm ý kiến bác sĩ nhi khoa để được giải đáp cụ thể cho trường hợp bé cưng nhà mình.

4. Bổ sung sắt cho bé trong bao lâu là phù hợp?

Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) khuyến cáo, trẻ sinh đủ tháng dưới 4 tháng tuổi và đang bú sữa mẹ không cần bổ sung thêm sắt. Khi bé được 4 tháng tuổi, trẻ bú mẹ một phần hoặc hoàn toàn nên được bổ sung 1 mg/kg mỗi ngày.

Khi bé đã có dấu hiệu sẵn sàng ăn dặm; vào khoảng 6 tháng tuổi. Mẹ có thể cho bé bổ sung sắt thông qua chế độ dinh dưỡng và sử dụng thực phẩm chức năng.

Một số khuyến nghị chung từ AAP về việc bổ sung sắt cho bé trong bao lâu đó là:

• Trẻ đủ tháng: Từ 4 tháng tuổi, trẻ bú mẹ một phần hoặc hoàn toàn nên được bổ sung 1 mg/kg mỗi ngày chất sắt qua đường uống cho đến khi con bắt đầu ăn dặm và mẹ có thể bổ sung sắt cho bé bằng chế độ ăn uống.
• Trẻ sinh non: Tùy vào từng trường hợp cụ thể, bé đã có thể bắt đầu cần bổ sung thêm sắt ngay từ tháng đầu tiên sau sinh. Mẹ cần hỏi thêm ý kiến của bác sĩ để biết được liều lượng chính xác. Nhìn chung, khi bé đến tuổi ăn dặm; mẹ đã có thể cung cấp thêm sắt cho con bằng thực phẩm mà không cần phải bổ sung theo bất kỳ cách đặc thù nào.

5. Ngăn ngừa tình trạng thiếu sắt, thiếu máu ở trẻ em

Một số gợi ý để mẹ đảm bảo bổ sung sắt cho bé đầy đủ đó là:

5.1 Cung cấp thực phẩm giàu chất sắt

• Lòng đỏ trứng, đậu hủ.
• Cá ngừ, cá mòi, cá hồi đóng hộp.
• Sữa công thức đã bổ sung sắt đúng cách.
• Thịt gia súc, gia cầm (bò, heo, gà tây, gà, gan gà).
• Động vật có vỏ (trai, sò, tôm…). Chỉ cho bé từ 1 tuổi trở lên.
• Đậu sấy khô, bí ngô, khoai lang, bông cải/súp lơ xanh và nấm.
• Các loại rau có màu xanh đậm (rau chân vịt, bông cải xanh, cải xoắn).
• Mật đường đen (có thể pha một chút với bột ngũ cốc dành cho bé từ 10 tháng trở lên ăn).

  Các loại ngũ cốc (mầm lúa mì, kê, gạo lức, bánh mì, ngũ cốc bổ sung sắt, diêm mạch, kiều mạch, cám lúa mì, bột gạo, bột bắp).

Riêng với thịt bò, mẹ có thể cho bé ăn thịt bò, chứa rất nhiều sắt và chế biến dễ dàng thành các món ăn ngon cho bé thịt bò và rau hầm; món thịt bê nấu với nước xốt kem chua hoặc với bé trên 2 tuổi; có thể làm thêm món spaghetti bolognese, thịt viên Ý…

Các món ăn từ gà như gà nướng bông cải xanh và đậu hầm cũng là bữa ăn tối tuyệt vời; đảm bảo cung cấp đủ nhu cầu sắt hàng ngày của bé.

5.2 Đừng lạm dụng sữa

Sữa mẹ không có chứa nhiều chất sắt. Do đó, mẹ tránh ép bé bú sữa để bổ sung sắt cho con. Điều này có thể dẫn đến tình trạng “dư thừa sữa mẹ” (oversupply) hoặc “tình trạng tăng tiết sữa” (hyperlactation).

Hệ quả là bé bị tăng cân quá nhanh, tăng nguy cơ béo phì; bị đau bụng và rối loạn tiêu hóa; thậm chí, bé có thể bị ngạt thở nếu mẹ ép bú sữa quá nhiều.

5.3 Tăng cường hấp thu

So với lượng sắt từ thực vật (non-heme), sắt từ động vật (heme) dễ hấp thu hơn hẳn. Vì vậy, mẹ nên tăng cường các loại thịt, cá trong thực đơn dinh dưỡng cho bé để đảm bảo đủ lượng sắt cần thiết.

Vitamin C sẽ giúp tăng cường khả năng hấp thụ sắt của cơ thể. Vì vậy, bên cạnh những thực phẩm giàu sắt, mẹ cũng nên tăng cường thực phẩm giàu vitamin C. Có thể kể đến như trái cây họ cam quýt; các loại quả mọng cùng táo, chuối, đào, cà chua; và rau củ có màu xanh

Cuối cùng, mẹ cần chú ý đến dấu hiệu thiếu sắt ở trẻ em bao gồm: Chậm tăng cân; bỏ bú, biếng ăn; da dẻ nhợt nhạt; bé càu nhàu, khó chịu. Điều này giúp mẹ phát hiện sớm vấn đề của bé.

6. Top 11 sản phẩm bổ sung sắt cho bé uy tín và an toàn

6.1 Siro Fitobimbi Ferro C bổ sung sắt, kẽm và vitamin C cho bé

Về thương hiệu Fitobimbi

Fitobimbi là thương hiệu chuyên sản xuất các sản phẩm chăm sóc sức khỏe cho trẻ em. Với 23 năm kinh nghiệm trên thị trường; sản phẩm nhập khẩu nguyên hộp từ Ý, Châu Âu; và lưu hành tại hơn 50 quốc gia trên thế giới; Fitobimbi cam kết cung cấp những sản phẩm có tiêu chuẩn chất lượng cao; cùng hình ảnh thương hiệu thân thiện, gần gũi với trẻ em.

Đôi nét về Siro Fitobimbi Ferro C

Siro Fitobimbi Ferro C là dòng sản phẩm dành cho trẻ đang bị thiếu máu do thiếu sắt; có sức đề kháng kém; dễ bị ốm và kém hấp thu vitamin và khoáng chất. Với thành phần chiết xuất từ hoa Cúc Đức; sắt gluconat; kẽm gluconat và không gluten, lactose; sẽ giúp trẻ bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết; giúp bảo vệ sức khỏe và tăng cường đề kháng cho bé một cách toàn diện nhất.

Ưu điểm:

• Có chứa vitamin C giúp bé hấp thụ sắt đầy đủ và tối ưu nhất.
• Chiết xuất quả Sơ ri giúp hấp thu tốt và bảo vệ sắt, kẽm tránh bị phá hủy trước khi bị hấp thu.
• Chiết xuất hoa Cúc Đức làm giảm mùi tanh của sắt; giúp trẻ dễ uống hơn. Ngoài ra, thành phần làm giảm kích ứng đường tiêu hóa và làm giảm các tác dụng phụ do sắt, kẽm gây ra.

Nhược điểm:

• Có chứa dịch chiết dược liệu, do đó có thể có các bột dược liệu chưa được hòa tan hết. Nhưng điều này không ảnh hưởng gì đến chất lượng của sản phẩm; mẹ chỉ cần lắc kỹ trước khi dùng để siro được đồng đều.

Giá tham khảo:

335,000 VNĐ/chai với dung tích 200ml.

Về thương hiệu Pediakid

Pediakid là thương hiệu của công ty Laborattoires Ineldea (Pháp); chuyên thiết kế công thức, sản xuất và phân phối các chất bổ sung cho chế độ ăn uống và mỹ phẩm.

Đôi nét về siro Pediakid Fer + Vitamines B bổ sung sắt và vitamin

Pediakid Fer + Vitamines B la sản phẩm bổ sung lượng sắt và các vitamin nhóm B đang bị thiếu hụt ở cơ thể trẻ em; phụ nữ có thai; phụ nữ sau sinh an toàn, dễ dàng sử dụng và tăng khả năng hấp thụ.

Ưu điểm:

• Bổ sung các nhóm vitamin B tăng khả năng hấp thụ sắt.
• Sản xuất từ các nguyên liệu tự nhiên, dưới dạng siro uống, có hương vị chuối dễ uống.
• Vitamin B là chất xúc tác giúp hấp thụ và chuyển hóa sắt vào cơ thể trẻ một cách tối ưu và hiệu quả.

Nhược điểm:

• Siro Pediakid Fer + Vitamines B được đựng bằng chai thuỷ tinh khá dễ vỡ.

Giá tham khảo:

228,000 VNĐ – 285,000 VNĐ/lọ có dung tích 125ml.

Siro Brauer kids liquid multivitamin with iron không chỉ giúp bổ sung sắt cho bé; sản phẩm này còn bổ sung 18 loại vitamin thiết yếu như B2, B6, B9, B12, C,… giúp tăng cường sức khỏe và hệ miễn dịch cho trẻ. Siro này sẽ phù hợp cho trẻ từ 3 tuổi trở lên.

Ưu điểm:

• Bổ sung sắt dưới dạng Sắt SUNACTIVE giúp tăng cường hấp thu và giảm các tác dụng phụ trên dạ dày.
• 99% không đường và được bổ sung thêm vitamin C và D3, đây là sản phẩm dễ uống và phù hợp cho bé từ 3 tuổi.
• Không chứa thành phần gây dị ứng cho bé: gluten, đậu phộng, sữa và chế phẩm từ sữa; không chứa chất tạo màu, tạo mùi, tạo vị nhân tạo.

Nhược điểm:

• Chỉ phù hợp với trẻ từ 3 tuổi trở lên; nếu trẻ nhỏ tuổi hơn cha mẹ cần hỏi kỹ ý kiến của bác sĩ.

Giá tham khảo:

346,000 VNĐ – 550,000 VNĐ/lọ có dung tích 200ml.

Ưu điểm:

• Giá thành tốt hơn so với sản phẩm sắt hữu cơ nhỏ giọt.
• Ít gây táo bón, nóng trong, an toàn với dạ dày cho bé đủ sắt, đủ máu.
• Có hương dâu tự nhiên giúp trẻ dễ uống; gia tăng khả năng duy trì trong thời gian dài.
• Thành phần chứa Sắt hóa trị III được chứng minh là có khả năng hấp thu vượt trội hơn hẳn so với các dạng sắt khác.

Nhược điểm:

• Không chứa nhiều vitamin và khoáng chất bổ sung so với các sản phẩm khác.

Giá tham khảo:

128,000 VNĐ – 230,000 VNĐ/lọ có dung tích 20ml.