Chúng tôi có thể cải thiện như thế nào?

close
chevron

Bài viết này có những thông tin sai lệch hoặc chưa chính xác

Hãy cho chúng tôi biết thông tin nào chưa chính xác.

Bạn không cần điền thông tin này nếu không thấy thoải mái. Nhấn Gửi ý kiến ở dưới đây để tiếp tục đọc.

chevron

Bài viết này không cung cấp đủ thông tin

Hãy cho chúng tôi biết bài viết đang thiếu điều gì.

Bạn không cần điền thông tin này nếu không thấy thoải mái. Nhấn Gửi ý kiến ở dưới đây để tiếp tục đọc.

chevron

Tôi có câu hỏi.

Các bài viết của MarryBaby chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Nếu có góp ý, vui lòng chia sẻ ở khung phía dưới!

Nếu bạn gặp nguy hiểm hoặc cần cấp cứu, bạn phải gọi ngay cho các dịch vụ cấp cứu gần bạn, hoặc

Ảnh tác giảbadge
Tác giả: Huỳnh Quế Trân
Tham vấn y khoa: Thạc sĩ - Bác sĩ CKI Lê Chí Hiếu
Cập nhật 28/12/2023

Lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì? Có an toàn không?

Lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì? Có an toàn không?
Việc phát hiện sớm những loại bệnh nguy hiểm mà trẻ có thể mắc trong tương lai sẽ giúp cha mẹ ngăn chặn bệnh diễn biến nặng và chữa trị dứt điểm dễ dàng hơn. Một trong những cách xét nghiệm ra các bệnh tiềm ẩn của trẻ là xét nghiệm máu gót chân.

Để tìm hiểu rõ hơn lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì, lấy máu gót chân xét nghiệm những bệnh gì, lấy máu gót chân có an toàn không, bạn hãy cùng MarryBaby tìm hiểu dưới đây nhé.

1. Lấy máu gót chân là gì?

Lấy máu gót chân là một thủ thuật y khoa được thực hiện để lấy một lượng nhỏ máu từ gót chân của trẻ sơ sinh. Thủ thuật lấy máu gót chân thường được thực hiện khi trẻ sơ sinh được 24-72 giờ tuổi. Bác sĩ sẽ sử dụng một kim tiêm nhỏ để chích vào gót chân của trẻ, lấy một lượng máu nhỏ khoảng 2-3 giọt. Máu sau đó sẽ được thấm vào giấy chuyên dụng và gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích.

Vì sao phải lấy máu ở gót chân mà không phải vị trí khác?

Việc xét nghiệm nên lấy máu ở gót chân của trẻ sơ sinh là do một số nguyên nhân như:

  • Gót chân của trẻ sơ sinh có một mạch máu lớn, được gọi là tĩnh mạch gót chân. Mạch máu này nằm gần bề mặt da, giúp việc lấy máu dễ dàng và ít xâm lấn hơn.
  • Máu ở gót chân có hàm lượng cao hơn so với máu ở các bộ phận khác của cơ thể. Điều này giúp các chất cần được xét nghiệm hòa tan dễ dàng hơn trong máu, giúp kết quả xét nghiệm chính xác hơn.
  • Gót chân của trẻ sơ sinh ít nhạy cảm với đau hơn so với các bộ phận khác của cơ thể. Điều này giúp giảm đau và khó chịu cho trẻ trong quá trình lấy máu.

2. Lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì?

Lấy máu gót chân xét nghiệm những bệnh gì? Việc lấy máu gót chân ở trẻ sơ sinh để làm xét nghiệm có thể giúp phát hiện ra một số bệnh nguy hiểm trẻ sơ sinh đang mắc phải và tiến hành ngăn ngừa, chữa trị kịp thời. Lấy máu gót chân có thể phát hiện ra các bệnh như:

  • Suy giáp bẩm sinh (Congenital hypothyroidism): Suy giáp bẩm sinh xảy ra khi cơ thể trẻ không thể sản xuất đủ số lượng hormone tuyến giáp (thyroxine hay T4), để duy trì các hoạt động chuyển hóa, phát triển thể chất và thần kinh một cách bình thường.
  • Thiếu hụt men G6PD: là một bệnh lý di truyền do gen lặn trên nhiễm sắc thể X, dẫn tới giảm hoặc mất khả năng tổng hợp men G6PD. Khi cơ thể không sản xuất đủ men G6PD hồng cầu dễ bị phá vỡ hàng loạt khi gặp phải các tác nhân có tính oxy hóa mạnh từ thức ăn hoặc thuốc, thiếu máu gây ra các bệnh vàng da, bệnh lý về não, có thể gây tử vong cao,…
  • Tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh (CAH): là bệnh di truyền do rối loạn tổng hợp hormone vỏ thượng thận, gây ảnh hưởng tới sự phát triển cơ quan sinh dục hoặc quá trình dậy thì của trẻ.
  • Xơ cứng củ (Tuberous sclerosis): là một rối loạn di truyền hiếm gặp, thường xuất hiện ngay sau sinh. Bệnh khiến não và tủy sống trẻ sơ sinh phát triển không bình thường, có thể dẫn đến các vấn đề về vận động, trí tuệ và hành vi.
  • Phenylketonuria (PKU): là một rối loạn chuyển hóa axit amin. Tình trạng này xảy ra khi cơ thể không thể phân hủy một axit amin có tên là phenylalanine, dẫn đến các vấn đề về phát triển trí tuệ và hành vi.
  • Thiếu hụt biotinidase: là một loại rối loạn di truyền ảnh hưởng đến việc tái sử dụng và tái sản xuất vitamin biotin. Thiếu men Biotinidase có thể dẫn đến các vấn đề về da, tóc và móng. Lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì thì chính là để chữa trị bệnh kịp thời và không làm ảnh hưởng đến sức khỏe.
  • Bệnh hồng cầu hình liềm (SCD): một bệnh di truyền do rối loạn lặn Mendel, khiến các tế bào hồng cầu có hình dạng bất thường. Bệnh hồng cầu hình liềm có thể dẫn đến các cơn đau cấp tính và các biến chứng khác.
  • Thiếu hụt alpha-1 antitrypsin (AAT): thiếu bẩm sinh hệ thống antiproteinase của phổi, alpha-1 antitrypsin, dẫn đến sự gia tăng sự hủy hoại của mô, có thể tiến triển thành bệnh gan, thường gây ra các triệu chứng gây vàng da và vàng mắt.
  • Dư axit hữu cơ máu: Lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì thì là để phát hiện ra lượng axit hữu cơ trong máu bé có dư thừa không. Khi cơ thể sản xuất quá nhiều axit hữu cơ, có thể dẫn đến các vấn đề về thần kinh và phát triển.
  • Lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì?
    Lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì?

    Bổ sung thêm cho ý lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì thì xét nghiệm lấy máu gót chân còn mang đến 1 số lợi ích như:

    • Phát hiện sớm các bệnh lý bẩm sinh, giúp trẻ được điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
    • Giảm tỷ lệ tử vong và khuyết tật bẩm sinh ở trẻ sơ sinh.
    • Tăng chất lượng cuộc sống cho trẻ sơ sinh và gia đình.

    Ngoài lấy máu gót chân, có một cách để nhận biết tình trạng sức khỏe của trẻ sơ sinh khá chuẩn xác đó là nhìn màu sắc và mùi phân của trẻ để chẩn đoán bệnh.

    3. Lấy máu gót chân có nguy hiểm không?

    Lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì thì mẹ đã biết rồi. Nhưng liệu nó có an toàn? Câu trả lời là AN TOÀN. Lấy máu gót chân là một thủ thuật y tế an toàn và hiệu quả để sàng lọc các bệnh lý bẩm sinh ở trẻ sơ sinh. Các rủi ro tiềm ẩn của thủ thuật này là rất thấp và có thể được giảm thiểu bằng cách chọn bác sĩ hoặc nhân viên y tế có kinh nghiệm và theo dõi gót chân của trẻ sau khi lấy máu.Tuy nhiên, trong một số trường hợp, trẻ có thể bị chảy máu nhẹ hoặc bị bầm tím ở gót chân.

    Cắt tóc máu liệu có liên quan gì đến lấy máu gót chân không? Mẹ có thể đọc Tóc máu là gì? Có nên giữ lại tóc máu của trẻ sơ sinh?

    4. Quy trình lấy máu gót chân ở trẻ sơ sinh

    Lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì mẹ đã biết rồi. Vậy quy trình lấy máu gót chân diễn ra như thế nào? Quy trình này được thực hiện bởi một bác sĩ hoặc nhân viên y tế có kinh nghiệm.

    Các bước thực hiện bao gồm:

    • Chuẩn bị: Bác sĩ hoặc nhân viên y tế sẽ rửa tay sạch sẽ và chuẩn bị dụng cụ lấy máu, bao gồm kim tiêm, ống tiêm và giấy thấm máu.
    • Gây tê: Bác sĩ hoặc nhân viên y tế sẽ sử dụng một tăm bông thấm cồn để sát trùng gót chân của trẻ. Sau đó, họ sẽ nhỏ một giọt thuốc tê vào gót chân của trẻ. Thuốc tê sẽ bắt đầu có tác dụng trong vòng vài phút.
    • Lấy máu: Bác sĩ hoặc nhân viên y tế sẽ dùng kim tiêm nhỏ chích vào gót chân của trẻ để lấy một lượng máu nhỏ khoảng 2-3 giọt. Máu sau đó sẽ được thấm vào giấy thấm máu.
    • Băng bó: Bác sĩ hoặc nhân viên y tế sẽ băng bó gót chân của trẻ để ngăn chảy máu.

    Lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì?

    Sau khi lấy máu gót chân cho trẻ sơ sinh xong, trẻ có thể bị chảy máu nhẹ hoặc bị bầm tím ở gót chân. Vậy cha mẹ cần làm gì để ngăn ngừa tình trạng này? Cha mẹ có thể làm theo các hướng dẫn sau để chăm sóc trẻ:

    • Dùng gạc sạch ấn nhẹ vào gót chân của trẻ trong vài phút.
    • Nếu trẻ bị chảy máu nhiều, hãy băng bó gót chân của trẻ bằng gạc sạch và băng dính.
    • Theo dõi gót chân của trẻ trong vài giờ để đảm bảo không bị chảy máu nhiều.

    5. Bao lâu nhận được kết quả lấy máu gót chân?

    Thời gian nhận được kết quả lấy máu gót chân phụ thuộc vào cơ sở y tế thực hiện xét nghiệm. Thông thường, kết quả xét nghiệm sẽ được trả trong vòng 7-10 ngày. Tuy nhiên, một số cơ sở y tế có thể trả kết quả sớm hơn hoặc muộn hơn.

    Tại Việt Nam, xét nghiệm lấy máu gót chân được thực hiện miễn phí cho tất cả trẻ sơ sinh sinh ra tại các cơ sở y tế công lập. Kết quả xét nghiệm sẽ được gửi đến gia đình qua đường bưu điện hoặc được thông báo trực tiếp tại bệnh viện.

    Nếu trẻ có kết quả xét nghiệm dương tính, tức là trẻ có thể mắc một hoặc nhiều bệnh lý bẩm sinh được xét nghiệm. Trong trường hợp này, trẻ cần được kiểm tra thêm để xác định chính xác tình trạng bệnh.

    Hy vọng bài viết này đã giải đáp được thắc mắc của mẹ về vấn đề lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để làm gì cũng như độ an toàn, quy trình lấy máu để mẹ an tâm hơn. Việc chăm sóc sức khỏe bé sơ sinh đòi hỏi nhiều công sức, nhẫn nại. Cha mẹ hãy cố gắng lên nhé!

    Các bài viết của MarryBaby chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

    Nguồn tham khảo

    1. Why Do They Prick Your Newborn Baby’s Heel?
    https://health.clevelandclinic.org/why-do-they-prick-your-newborn-babys-heel
    Ngày truy cập: 13/12/2023

    2. Paediatric and neonatal blood sampling – WHO Guidelines on Drawing Blood – NCBI Bookshelf
    https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK138647/
    Ngày truy cập: 13/12/2023

    3. Heel-Stick Sampling | myADLM.org
    https://www.myadlm.org/cln/articles/2013/october/heel-stick-sampling
    Ngày truy cập: 13/12/2023

    4. Newborn bloodspot screening – Better Health Channel
    https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/newborn-screening
    Ngày truy cập: 13/12/2023

    5. Getting a Blood Test (for Parents) – Nemours KidsHealth
    https://kidshealth.org/en/parents/blood-tests.html
    Ngày truy cập: 13/12/2023

     

    x