Lượng sữa chuẩn cho trẻ sơ sinh theo từng giai đoạn

Thấu hiểu điều đó, Marrybaby mang đến cho mẹ bài viết sau đây, để mẹ có cái nhìn chi tiết hơn về lượng sữa cho trẻ sơ sinh phù hợp theo cân nặng và độ tuổi, giúp hành trình nuôi con trở nên nhẹ nhàng hơn.

1. Dạ dày của trẻ sơ sinh có thể chứa bao nhiêu ml sữa?

Để xác định lượng sữa cho trẻ sơ sinh mỗi ngày, cha mẹ cần hiểu rõ kích thước và dung tích dạ dày của bé. Dưới đây là 4 giai đoạn phát triển thể tích dạ dày của trẻ sơ sinh:

• Ngày đầu sau sinh: Dạ dày của bé có kích thước bằng khoảng một quả cherry, chỉ chứa được 5-7ml sữa.
• Ngày 2: Dạ dày của trẻ sơ sinh phát triển đến kích cỡ của một quả óc chó. Lúc này, dạ dày của bé đã có thể chứa khoảng 22-27ml sữa.
• Ngày 7: Kích thước dạ dày của trẻ sơ sinh đã lớn bằng một quả mơ và có thể chứa được khoảng 45-60ml sữa.
• 1 tháng tuổi: Dạ dày bé to bằng một quả trứng và có thể chứa 80-150ml sữa.

2. Công thức tính lượng sữa cho trẻ sơ sinh theo cân nặng

Mỗi ngày, bé từ 5 ngày tuổi đến 3 tháng tuổi sẽ cần khoảng 150 ml sữa trên mỗi kg cân nặng. Vì vậy, công thức tính lượng sữa cho trẻ sơ sinh như sau:

Ví dụ: Bé nặng 3kg thì lượng sữa mà trẻ sơ sinh cần bú mỗi ngày là 450ml.

Lưu ý: Nhu cầu sữa của trẻ sinh non cao hơn trẻ sinh đủ tháng. Trẻ sinh non thường cần khoảng 160-180 ml sữa trên mỗi kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày. Vậy nên, nếu mẹ có bé sinh non, thì hãy hỏi ý kiến bác sĩ nhi khoa để được tư vấn về lượng sữa cho trẻ sơ sinh phù hợp nhé.

Ngoài ra, cha mẹ cũng có thể tham khảo thêm cách tính lượng sữa cho trẻ sơ sinh trong mỗi cữ bú dựa trên cân nặng của bé. Đầu tiên, cha mẹ cần tính được thể tích dạ dày của bé theo công thức sau:

Ví dụ: Bé nặng 3kg thì lượng sữa cho trẻ sơ sinh mỗi cữ ăn là ⅔ x 3 x 30 = 60ml.

Dưới đây là Bảng tham khảo lượng sữa cho trẻ sơ sinh dựa trên cân nặng đã được tính sẵn để mẹ tiện theo dõi:

3. Lượng sữa cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ theo độ tuổi

3.1. Lượng sữa cho trẻ sơ sinh theo ngày tuổi

Trong 30 ngày đầu đời, nhu cầu sữa của trẻ sơ sinh thay đổi hầu như mỗi ngày. Thời gian đầu bé sẽ bú khoảng 8-12 lần/ngày và giảm dần qua từng giai đoạn. Dưới đây là bảng tham khảo lượng sữa cho trẻ sơ sinh theo ngày tuổi giúp mẹ dễ dàng quan sát khi cho bé bú:

Mẹ không nhất thiết phải tuân thủ nghiêm ngặt theo tần suất cho bú ở bảng trên mà có thể linh hoạt cho bé bú bất cứ khi nào bé cảm thấy đói. Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) và các chuyên gia khác khuyến nghị rằng trẻ sơ sinh nên được cho bú khi bé có dấu hiệu đang đói như liếm môi, hoặc quay đầu tìm núm vú của mẹ.

Ngoài ra, nếu bé ngủ quá thời gian cần bú sữa, mẹ phải đánh thức bé dậy để cho bú nhé!

3.2. Lượng sữa cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ theo tháng tuổi

Các chuyên gia khuyến cáo nên nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn khoảng thời gian đầu mới sinh vì đây là nguồn dưỡng chất hoàn hảo nhất cho sự phát triển của trẻ. Sữa mẹ mang lại cho bé một hệ miễn dịch vững chắc, ngừa các bệnh nhiễm khuẩn; nhất là tiêu chảy và nhiễm khuẩn hô hấp. Bên cạnh đó, việc cho con bú còn giúp mẹ cải thiện tâm lý sau sinh.

Về cơ bản, mẹ có thể cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bú sữa bất cứ lúc nào bé thấy đói; hay hiểu theo cách khác là cho bé bú theo nhu cầu. Dưới đây là bảng ml sữa chuẩn cho bé bú theo từng tháng để mẹ tham khảo:

>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách hút sữa mẹ hiệu quả và đúng cách để sữa về nhiều

4. Dấu hiệu bé bú no và bé bú chưa đủ sữa

4.1. Lượng sữa cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ như thế nào là phù hợp?

Để biết lượng sữa cho trẻ sơ sinh như thế nào là đủ, cha mẹ có thể tham khảo các dấu hiệu bé đã bú đủ sữa mẹ:

• Trong vài ngày đầu sau khi sinh, bé nên thay 2-3 tã ướt/ngày. Sau 4-5 ngày đầu tiên, trẻ sơ sinh nên thay tã 5-6 lần/ngày.
• Màu sắc nước tiểu nhạt màu, không mùi.
• Bé đi tiêu đều đặn, ít nhất 4 lần/ngày kể từ ngày thứ 4 sau sinh.
• Bé tự nhả vú mẹ khi cảm thấy bú đủ.
• Bé bú đều nhịp, bắt đầu với vài nhịp mút nhanh rồi chậm lại từ từ.
• Miệng của bé còn ướt sau khi bú mẹ.
• Mẹ có thể nghe và nhìn thấy bé nuốt.
• Bé bú một cách bình tĩnh và thoải mái.
• Vẻ mặt bé thoải mái sau hầu hết các lần bú.
• Ngực của mẹ cảm thấy mềm hơn sau khi cho bé bú.
• Má của bé luôn tròn, không hóp trong khi bú.
• Mẹ cảm thấy buồn ngủ và thư giãn sau khi cho bé bú.

>>> Xem thêm: Sữa về nhiều phải làm sao? Cách giải quyết khoa học cho mẹ

4.2. Dấu hiệu bé bú không đủ sữa

Làm thế nào để nhận biết lượng sữa cho trẻ sơ sinh không đủ? Bé không được bú đủ nếu có những dấu hiệu sau:

• Bé sụt 7% cân nặng.
• Bé đi tiêu ít hơn 3 lần/ngày sau 4 ngày tuổi.
• Bé hay lè lưỡi.
• Bé hay mở miệng.
• Bé mím môi như muốn mút ti.
• Bé đảo, di chuyển lưỡi liên tục.
• Bé mút ngón tay
• Bé co rúc người vào lồng ngực mẹ.
• Bé hay ngọ nguậy đầu sang trái rồi lại phải.
• Bé quấy khóc, tỏ vẻ khó chịu ngay cả khi bú mẹ liên tục.
• Nước tiểu bé màu sẫm và thay ít hơn 6 tã/ngày từ 5 ngày tuổi trở đi.
• Mẹ có thể không nghe bé nuốt; tuy nhiên ở một số bé nuốt rất nhẹ có thể không nghe thấy thì cần thêm các yếu tố khác để đánh giá.

>> Mẹ có thể xem thêm: Những dấu hiệu bất thường ở trẻ sơ sinh mẹ cần chú ý

5. Cách chọn sữa cho con

Dựa trên các khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới – WHO và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc – UNICEF; mẹ cần nuôi con bằng sữa mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu đời. Theo cập nhật mới nhất của Viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), lượng sữa cho trẻ sơ sinh chính nên là từ nguồn sữa mẹ và cần được duy trì cho đến khi bé được 2 tuổi.

Tuy nhiên, không phải mẹ nào cũng đủ sữa hoặc có khả năng cho bé bú mẹ trong thời gian dài. Khi đó, sữa công thức là giải pháp thay thế an toàn một phần hoặc hoàn toàn cho sữa mẹ.

5.1. Chọn sữa phù hợp với lứa tuổi và cân nặng của bé

Khi chọn sữa công thức, độ tuổi và cân nặng là yếu tố quan trọng để mẹ cân nhắc. Trẻ nhỏ hơn thường cần sữa có thành phần dễ tiêu hóa và giàu dinh dưỡng cơ bản; trong khi những bé lớn hơn hoặc có cân nặng vượt trội có thể cần sữa giàu năng lượng hoặc ít béo để hỗ trợ sự phát triển cân đối.

• Đối với trẻ sinh non: Mẹ cần chọn sữa có tỷ lệ năng lượng cao hơn so với sữa bình thường (0,7 – 0,75 Kcal/ml so với 0,67 Kcal/ml) và đảm bảo lượng protein nhiều nhất có thể.
• Đối với trẻ nặng cân hoặc lớn hơn: Chọn sữa ít béo hoặc ít protein để giảm tình trạng béo phì, khó tiêu và nguy cơ mắc các bệnh tim mạch của trẻ.

Mẹ hãy tham khảo thêm ý kiến chuyên gia để lựa chọn loại sữa phù hợp nhất cho bé nhé.

5.2. Chọn sữa phù hợp với tình trạng sức khỏe của bé

Trước tiên, mẹ cần hiểu rõ tình trạng sức khỏe của con để lựa chọn loại sữa phù hợp. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại sữa phù hợp với từng vấn đề sức khỏe khác nhau như: sữa bột dành cho trẻ thừa cân, sữa giúp tăng cân cho bé sinh non, sữa dành cho bé không dung nạp lactose…

5.3. Chọn sữa phù hợp với hệ tiêu hóa của con

Mỗi vấn đề về tiêu hoá đòi hỏi nhu cầu dinh dưỡng khác nhau. Vì vậy mẹ cần lưu ý kỹ khi chọn sữa để đảm bảo bé nhận được những dưỡng chất cần thiết và phù hợp:

• Tiêu hoá kém: Các loại sữa công thức thuỷ phân toàn phần hoặc một phần thường có chứa công thức đặc biệt dành cho bé bị rối loạn tiêu hoá.
• Táo bón: Nên chọn sữa có bổ sung thêm probiotics hoặc prebiotics để làm mềm phân và tránh tắc ruột ở trẻ nhỏ.
• Tiêu chảy: Chọn sữa không chứa lactose, nếu không sẽ khiến tình trạng tiêu chảy càng trở nên trầm trọng.
• Trào ngược dạ dày hoặc hay nôn trớ: Mẹ chọn sữa công thức có hàm lượng đạm váng sữa cao sẽ làm rỗng dạ dày nhanh hơn. Ngoài ra, sữa công thức dạng cô đặc cũng làm giảm trào ngược.

Nếu không chắc chắn với lựa chọn của mình, mẹ hãy tham khảo ý kiến bác sĩ Nhi khoa để được hướng dẫn về loại sữa phù hợp cho bé nhé!

5.4. Chọn sữa phù hợp với khẩu vị của trẻ

Trẻ đã quen thuộc với hương vị sữa mẹ từ khi sinh ra. Do đó, khi chọn sữa công thức không phù hợp bé sẽ khó chấp nhận và bỏ bú.

Mẹ nên dành thời gian để bé làm quen dần hoặc thử các loại sữa khác nhau để tìm ra sản phẩm phù hợp nhất cho con. Tuy nhiên, cần tránh thay đổi sữa liên tục vì điều này có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của bé.

Đối với trẻ đã bắt đầu ăn dặm và được thử các loại thực phẩm khác nhau, mẹ có thể thử các dòng sữa có nhiều hương vị để kích thích vị giác của bé.

5.5. Chọn sữa phù hợp với tình trạng dị ứng của bé

Dị ứng có thể đến từ nhiều nguyên nhân như di truyền từ cha mẹ hoặc cơ thể bé không dung nạp được chất đó. Sau đây là những dấu hiệu dị ứng ở trẻ mà mẹ cần biết trước khi lựa chọn sữa công thức cho bé:

• Phát ban da
• Chàm da, ngứa đỏ hoặc sưng tấy da
• Tiêu chảy
• Đau bụng
• Nôn mửa
• Khó thở
• Sốc phản vệ

Đối với trường hợp không dung nạp lactose, bé còn có thể bị đi ngoài phân chua và căng cứng bụng.

Dưới đây là cách chọn sữa công thức phù hợp cho bé theo từng loại dị ứng:

• Dị ứng đạm sữa bò: Theo các chuyên gia, 90% trẻ bị dị ứng với thành phần đạm sữa bò có thể tiêu thụ được sữa công thức thủy phân toàn phần. Ngoài ra, sữa thủy phân acid amin cũng là lựa chọn an toàn, vì protein đã được phân tách thành dạng đơn giản nhất, dưới dạng các amino axit.
• Không dung nạp lactose: Mẹ lựa chọn những loại sữa mà trong bảng thành phần không chứa lactose hoặc dán nhãn đặc biệt dành cho trẻ không dung nạp lactose.

>>> Xem thêm: Review sữa Meiji HP có tốt cho trẻ bị dị ứng với sữa không?

5.6. Chọn sữa phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình

Bé ngày càng lớn thì nhu cầu uống sữa cũng tăng theo. Vì vậy, ngoài yếu tố phù hợp với nhu cầu phát triển của bé, còn cần phải cân nhắc đến khả năng tài chính của gia đình. Điều quan trọng là đảm bảo bé nhận được nguồn dinh dưỡng đầy đủ và chất lượng, không nhất thiết phải chọn sữa đắt tiền mới là phù hợp với sức khỏe của bé.

6. Cách đổi sữa cho bé

6.1. Khi nào nên đổi sữa công thức cho bé?

Bé bú sữa công thức cần được đổi sữa khi xuất hiện các dấu hiệu như tiêu chảy, táo bón, phân xấu, bú ít, chậm tăng cân hoặc mắc các vấn đề về tiêu hóa. Lúc này, cha mẹ có thể cân nhắc để đổi sang một loại sữa công thức khác cho trẻ. Tuy nhiên, việc tự ý thay đổi sữa mà chưa tham khảo ý kiến bác sĩ là hoàn toàn không nên làm.

Cha mẹ thường nghĩ rằng sữa công thức là nguyên nhân khiến bé quấy khóc, đầy hơi, ọc sữa hoặc táo bón; nhưng đây thường không phải là nguyên nhân chính. Khi đó, bác sĩ là người duy nhất có thể giúp xác định nguyên nhân gây ra các tình trạng trên và đề xuất loại sữa công thức phù hợp nhất cho bé.

6.1.1. Khi trẻ có dấu hiệu tiêu chảy, nôn mửa do sữa công thức

Cha mẹ có thể cân nhắc tìm cách đổi sữa công thức cho bé khi trẻ thường xuyên bị tiêu chảy, nôn mửa sau những cữ bú. Mẹ có thể bắt đầu tìm sữa công thức khác cho bé, trong lúc đó vẫn cho bé bú sữa cũ.

6.1.2. Khi trẻ bú ít, chậm tăng cân dù bú đủ lượng sữa

Một trong những nguyên nhân chủ quan khiến trẻ bú ít rất có thể do hương vị của sữa không phù hợp với khẩu vị của con. Tuy nhiên về mặt y khoa, bé lười bú và chậm tăng cân có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau như:

• Trẻ bị dị ứng đạm sữa bò.
• Trẻ sinh non trước 37 tuần thai.
• Viêm ruột hoặc bất thường cấu trúc ống tiêu hóa.
• Trẻ gặp vấn đề sức khỏe như thần kinh, thiếu máu, không dung nạp lactose trong sữa…

Mẹ có thể cân nhắc lựa chọn những dòng sản phẩm tốt cho hệ tiêu hóa của bé, đặc biệt dành cho những bé nhẹ cân, hoặc tốt hơn hết là hỏi ý kiến bác sĩ.

6.1.3. Cần đổi sữa để phù hợp với độ tuổi của trẻ

Trên mỗi hộp sữa sẽ có lưu ý độ tuổi phù hợp cho trẻ.

• Sữa công thức cho trẻ từ 0-6 tháng tuổi: Nên chọn loại sữa có chứa DHA và ARA để giúp trí não và thị lực của bé phát triển tốt hơn.
• Sữa công thức cho trẻ từ 6-12 tháng tuổi: Mẹ nên chọn sữa công thức dành riêng cho trẻ từ 6-12 tháng tuổi, có chứa nhiều canxi và sắt để hỗ trợ sự phát triển của xương nói riêng và sự phát triển toàn diện của bé nói chung.
• Sữa công thức cho trẻ từ 12-24 tháng tuổi: Trong giai đoạn này, cha mẹ nên ưu tiên chọn các loại sữa công thức giàu vitamin và khoáng chất.

Mẹ cũng lưu ý rằng, cách đổi sữa công thức phù hợp cho bé cũng còn phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của bé. Vậy nên, cha mẹ cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để đổi sữa cho bé đúng cách nhé.

6.1.4. Khi có dấu hiệu bất thường do sữa nhưng không cải thiện

Nếu sau khi uống sữa, bé có các dấu hiệu bất thường và những dấu hiệu này không cải thiện sau một thời gian quan sát thì cha mẹ nên đổi sữa cho con.

6.1.5. Khi bác sĩ chỉ định đổi sữa do vấn đề tiêu hóa hoặc dị ứng

Khi được bác sĩ chỉ định, mẹ cần thay thế loại sữa hiện tại bằng một loại sữa phù hợp hơn với tình trạng của bé, chẳng hạn như sữa thủy phân một phần, thủy phân hoàn toàn hoặc sữa không chứa lactose. Việc đổi sữa cần được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả, đồng thời mẹ nên theo dõi sát sao phản ứng của bé trong những ngày đầu sử dụng sữa mới.

6.2. Tổng hợp 3 phương pháp đổi sữa công thức cho bé

6.2.1. Cách đổi sữa công thức cho bé đơn giản, an toàn

Cách đổi sữa công thức cho bé an toàn là hỏi ý kiến của bác sĩ. Vì trên thực tế, khi cha mẹ tìm cách đổi sữa cho con, ít nhiều là do sữa không hợp với bé, hoặc do bé đang gặp vấn sức khỏe đối với loại sữa hiện tại.

Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp, cha mẹ buộc phải tìm cách đổi sữa công thức cho bé vì giá thành, sữa (nhập khẩu) tạm hết hàng, hoặc những lý do cá nhân khác.

Cách đổi sữa công thức cho bé đơn giản như sau:

• Bước 1: Chọn sữa phù hợp với độ tuổi và khẩu vị của bé.
• Bước 2: Cho bé bú vào những cữ buổi sáng trước.
• Bước 3: Đổi sữa cho bé một cách từ từ và có lộ trình để bé thích nghi dần.

6.2.2. Cách đổi sữa công thức cho bé theo cách kết hợp

Khi bắt đầu đổi sữa công thức mới cho bé, cha mẹ nên cho con giai đoạn chuyển tiếp, để bé thích nghi với sữa mới, đồng thời quan sát tình trạng sức khỏe của con sau khi đổi sữa.

• Pha tỉ lệ sữa mới bằng ⅓ tổng lượng sữa, uống 2-3 ngày, quan sát phản ứng của trẻ. Nếu trẻ không có hiện tượng bú ít, bỏ bú hay tiêu chảy thì tiếp tục tăng.
• Pha tỉ lệ tăng sữa mới bằng ½ tổng lượng sữa và tiếp tục quan sát bé uống trong 2-3 ngày. Nếu trẻ không có hiện tượng bú ít, bỏ bú hay tiêu chảy thì tiếp tục tăng.
• Pha tỉ lệ tăng sữa mới bằng ⅔ tổng lượng sữa và tiếp tục quan sát bé uống trong 2-3 ngày.
• Sau khi bé đã quen, thì mẹ có thể bắt đầu thay thế hoàn toàn bằng sữa mới.

6.2.3. Cách đổi sữa công thức cho bé theo lộ trình

Khác với cách đổi sữa công thức cho bé ở trên, theo cách này, mẹ sẽ không trộn hai loại sữa lại với nhau. Thay vào đó, mẹ sẽ cho bé bú luân phiên từng loại sữa theo mỗi cữ bú; nhằm giúp bé làm quen nhanh chóng với sữa mới.

Lộ trình đổi sữa luân phiên cho bé như sau:

Tóm lại, cách đổi sữa cho bé không khó, cha mẹ nên tìm hiểu rõ ràng và thực hiện theo hướng dẫn để tránh gây ra các vấn đề sức khỏe cho bé.

Kết luận

Nội dung trên là những gì cha mẹ cần biết về lượng sữa cho trẻ sơ sinh và cách đổi sữa cho bé. Khoảng thời gian khi bé vừa sinh ra có thể sẽ không dễ dàng, nhưng chăm con đúng cách và chu đáo sẽ mang lại nền tảng vững chắc để bé phát triển toàn diện khoảng thời gian sau này. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về lượng sữa cho trẻ sơ sinh, cha mẹ hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn chi tiết nhé!