Trẻ 23 tháng tuổi: Sự phát triển và khủng hoảng tuổi lên 2

Em bé nhà mẹ có phải là trẻ 23 tháng tuổi không? Nếu đúng, hẳn mẹ đã và đang trải qua nhiều cung bậc cảm xúc đặc biệt, nhất là khi sinh nhật lần thứ 2 của con đến rất gần rồi.

Tuy nhiên, bên cạnh những cột mốc phát triển đáng nhớ, điều làm mẹ lo lắng không yên là thái độ chống đối và quá khích của con.

Sự phát triển của trẻ 23 tháng tuổi

1. Các chỉ số chiều cao, cân nặng của trẻ 23 tháng tuổi

Trẻ 23 tháng tuổi nặng bao nhiêu kg? Cao bao nhiêu? Các chỉ số chiều cao cân nặng của trẻ 23 tháng tuổi trung bình như sau:

• Bé trai nặng 12kg, cao 87cm.
• Bé gái nặng 11,7kg, cao 85,6cm.

2. Các mốc phát triển của trẻ 23 tháng tuổi

Bé 23 tháng tuổi biết làm gì? Có rất nhiều kỹ năng quan trọng mà em bé của mẹ đạt được trong giai đoạn này.

Sự phát triển về mặt thể chất

Nhìn chung, kỹ năng vận động thô và vận động tinh ở trẻ 23 tháng tuổi đã trở nên linh hoạt hơn. Điều đó góp phần để trẻ tách dần ra khỏi mẹ và trở thành một cá thể độc lập.

• Trẻ 23 tháng tuổi có thể leo lên và xuống cầu thang, mặc dù đôi khi vẫn cần nắm tay mẹ.
• Bé có thể tự mặc và cởi quần áo.
• Cơ lưng, cơ chân, cơ tay của bé khỏe hơn nên bé có thể cúi xuống và nâng đồ vật lên khỏi sàn. Bé còn có thể đi nhón gót, biết xoay nắm cửa, tự đút ăn rất ngoan.

Trẻ 23 tháng tuổi và sự phát triển về mặt xã hội và tình cảm

Mẹ thắc mắc trẻ 23 tháng tuổi biết làm gì với những kỹ năng xã hội, tình cảm ngày càng hoàn thiện?

• Bé rất thích chơi chung với những trẻ khác, kể cả bằng tuổi hoặc lớn hơn. Bé còn biết thể hiện tình cảm bằng cách chia sẻ đồ chơi, chia bánh kẹo cho anh chị em, bạn bè.
• Bé có thể sao chép và bắt chước hành động của người lớn hoặc những trẻ khác.
• Bé biết chọc cười người khác bằng biểu cảm khuôn mặt hoặc những hành động hài hước.
• Khủng hoảng tuổi lên 2 hay khủng hoảng tuổi lên 2-3 là một trong những đặc điểm nổi bật của bé 23 tháng tuổi. Thật ra, đây là hiện tượng tất yếu phải xảy ra trong giai đoạn trẻ từ 18 tháng đến 3 tuổi. Mẹ sẽ thấy bé cứng đầu và thường xuyên có những cơn giận dữ, chống đối, ăn vạ, gào khóc.

Đối phó với sự nóng nảy của trẻ trong giai đoạn này có thể khiến mẹ nản lòng. Nhưng điều quan trọng là mẹ phải duy trì sự bình tĩnh và biết cách xử trí khi bé ăn vạ.

Sự phát triển về mặt nhận thức và ngôn ngữ của trẻ 23 tháng tuổi

Bé 23 tháng tuổi biết làm gì với sự phát triển nhận thức và ngôn ngữ?

• Bé nói được hơn 50 từ, biết dùng đại từ nhân xưng như tên riêng, “con”, “mình”; biết “cảm ơn”, “vâng”, “dạ” (nếu được mẹ dạy trước đó).
• Trẻ 23 tháng tuổi biết hỏi những câu đơn giản hay nói những câu ngắn như “Mẹ ơi, con đói”, “Mẹ ơi con muốn ăn bánh”. Vì vậy, bé có thể cho mẹ biết nhu cầu của mình khi muốn ăn, ngủ hoặc đi vệ sinh… Mặt khác, bé có thể trả lời những câu hỏi đơn giản như “Tên con là gì?”, “Mẹ con tên gì?”.
• Bé có thể hát những bài hát đơn giản, nói theo những câu đơn giản, lặp lại những từ nghe được từ một câu chuyện.
• Đặc biệt, trẻ 23 tháng tuổi thích nghe đi nghe lại một bài hát hay một câu chuyện. Đó là cách trẻ tiếp nhận kiến thức mới. Điều này rất tốt cho bé và cần được khuyến khích. Để bé vừa củng cố kiến thức cũ vừa học thêm những cái mới, mẹ có thể cho bé chọn lựa, chẳng hạn: “Con muốn nghe chuyện nào trước, chuyện cũ hay chuyện mới?”.
• Trẻ 23 tháng tuổi có khẩu vị và sở thích riêng. Mẹ có thể dựa vào đó để lên thực đơn kích thích trẻ ăn ngon miệng, cải thiện tình trạng biếng ăn nếu có.
• Trẻ mới biết đi thường trải qua nỗi lo lắng về sự xa cách và điều này thể hiện rõ nhất ở trẻ 23 tháng tuổi. Vì vậy, bé luôn cảm thấy bất an khi không thấy mẹ.

Nếu bé 23 tháng tuổi chưa biết nói hoặc nói dưới 5 từ thì mẹ cần cho con đi khám để loại trừ việc trẻ chậm nói do nguyên nhân bệnh lý. Mặt khác, mẹ có thể áp dụng thêm mẹo chữa trẻ chậm nói ở đây.

3. Một số vấn đề thường gặp ở trẻ 23 tháng tuổi

Trẻ 23 tháng tuổi chưa biết nói có sao không?

Mẹ có thể thấy lo lắng khi trẻ 23 tháng tuổi của mẹ chưa biết nói. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới từ Tạp chí Nhi khoa (Journal of Petriadic) đã trấn an các bậc cha mẹ lo lắng khi trẻ hai tuổi vẫn chưa có kỹ năng nói. Không có khả năng hình thành “từ” được chứng minh là không ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.

Nghiên cứu đã chứng minh những điểm sau:

• Trẻ mới biết đi bắt đầu nói muộn hơn những gì được coi là bình thường sẽ không gặp bất kỳ vấn đề về hành vi nào. Nói muộn có thể chỉ là một giai đoạn không ảnh hưởng đến cách sống của trẻ sau này.
• Những trẻ tham gia được nghiên cứu cho đến khi các em được 17 tuổi. Khoảng 80% trong số người tham gia chỉ bắt đầu trò chuyện khi họ đi học.

Dĩ nhiên, nếu mẹ nghi ngờ các vấn đề hiện có khác góp phần vào tình trạng trẻ 23 tháng tuổi chưa biết nói; thì việc thăm khám bác sĩ nhi khoa là cần thiết.

Các dấu hiệu sau đây của trẻ 23 tháng tuổi chưa biết nói có thể là báo hiệu của chậm phát triển:

• Trẻ 23 tháng tuổi rất yên tĩnh khi còn nhỏ.
• Tiếng bập bẹ và âm thanh nhỏ
• Nhiễm trùng tai thường xuyên.
• Trẻ 23 tháng tuổi không thể tạo ra tất cả các phụ âm.
• Không thể sao chép hoặc lặp lại các từ.
• Sử dụng các cử chỉ tối thiểu để giao tiếp.
• Trẻ 23 tháng tuổi tỏ ra khó hiểu những gì đang được truyền đạt cho con.
• Tiền sử khuyết tật học tập trong gia đình.

Hướng dẫn chăm sóc cho trẻ 23 tháng tuổi

1. Dinh dưỡng cho trẻ 23 tháng tuổi

Thực phẩm chức năng bổ não cho trẻ 23 tháng tuổi

Nghiên cứu cho thấy một số yếu tố sau tác động đến não bộ của trẻ như: việc nuôi con bằng sữa mẹ, cách trẻ được yêu thương, chăm sóc và chế độ dinh dưỡng.

Vì vậy, ăn gì để tốt cho trí não của bé những năm tháng đầu đời là điều nhiều mẹ quan tâm. Theo chuyên gia dinh dưỡng, thực đơn của trẻ cần được cung cấp các chất dinh dưỡng sau để phát triển tối ưu về não bộ.

• Chất đạm: có trong thịt đỏ, thịt gia cầm, hải sản, trứng, sữa, các loại đậu, hạt.
• Kẽm: được tìm thấy nhiều nhất trong hàu, kế đến là thịt, cá, các chế phẩm từ sữa và các loại hạt.
• Sắt: nguồn cung cấp chất sắt gồm thịt, đậu, ngũ cốc, rau lá sẫm màu và khoai tây nướng.
• Choline: có trong thịt, sữa, trứng, rau.
• Folate: chứa nhiều trong gan, thịt, nấm, cải bó xôi, ngũ cốc, bánh mì, nước cam.
• I ốt: được cung cấp chủ yếu bởi muối i ốt, ngoài ra í ốt còn có trong hải sản, sữa, rong biển, ngũ cốc.
• Vitamin A: gan, cà rốt, khoai lang, rau bina là những nguồn cung cấp vitamin A dồi dào.
• Vitamin D: cách tốt nhất là cho trẻ tắm nắng để bổ sung vitamin D cho cơ thể, đồng thời ăn thêm các loại cá béo như cá hồi, dầu gan cá, sữa.
• Vitamin B6: các nguồn cung cấp vitamin B6 là gan, cá, khoai tây, các loại rau củ giàu tinh bột.
• Vitamin B12: được tìm thấy trong các thực phẩm có nguồn gốc động vật, chẳng hạn như thịt, cá, trứng, sữa.
• Axit béo omega-3: có trong cá béo, dầu cá, dầu cá, hạt chia, quả óc chó, cải bó xôi.

Các vấn đề dinh dưỡng khác

Để chăm sóc sức khỏe toàn diện cho trẻ 23 tháng tuổi, mẹ cần biết:

• Mẹ nên bổ sung kẽm cho bé trong bao lâu?
• Trẻ ăn đêm có tốt không? Những điều mẹ cần biết.
• 10 cách giúp bé tăng cân sau ốm để con lại hồng hào, khỏe mạnh.
• Cách làm đồ ăn vặt từ bột mì, bé nào cũng thích mê.

2. Hoạt động giúp trẻ 23 tháng tuổi phát triển tốt

Một số trò chơi sau không chỉ mang lại lợi ích về mặt sức khỏe mà còn nâng cao nhiều kỹ năng của trẻ 23 tháng tuổi

• Chơi bùn: Chơi với bùn đất rất tốt cho trẻ mới biết đi, giúp bé phát triển các kỹ năng vận động và cải thiện hệ miễn dịch tốt hơn. Một số khu vui chơi thiếu nhi có hoạt động này.
• Tô màu: Trẻ 23 tháng tuổi rất hứng thú với màu sắc. Mẹ có thể mua sách tô màu cho bé để con thỏa sức khám phá. Hình tô nên đơn giản như hình trái cây, bông hoa, ông mặt trời…
• Vượt chướng ngại vật: Mẹ có thể dùng bìa carton tạo ra nhiều chướng ngại vật khác nhau trên sàn và yêu cầu bé trườn, bò để vượt qua. Trò chơi này giúp bé rèn luyện cơ bắp và tăng khả năng vận động.

3. Cách chăm sóc giấc ngủ của trẻ 23 tháng tuổi

Hội mẹ bỉm sữa hẳn sẽ thắc mắc trẻ 23 tháng cần ngủ bao nhiêu giờ mỗi ngày? Xin trả lời bé trong độ tuổi này cần ngủ từ 13 – 14 giờ mỗi ngày. Trong đó, giấc ngủ về đêm chiếm khoảng 11 – 12 giờ và giấc ngủ ngắn buổi trưa vào khoảng 1,5 – 3 giờ.

Cần hiểu rằng mỗi trẻ có một nhu cầu về thời gian ngủ khác nhau. Vì thế, bố mẹ nên tạo điều kiện để con được ngon giấc. Khi ngủ đủ giấc, trẻ sẽ tự thức dậy mà không cần phải đánh thức. Với trường hợp bé thức dậy lúc nửa đêm, mẹ không nên vội can thiệp bởi nhiều bé sẽ tự ngủ thiếp đi ngay sau đó. Điều quan trọng là bạn nên tạo cho con thói quen ngủ vào khung giờ cố định, hạn chế để bé thức khuya dễ khiến con bồn chồn và dễ cáu gắt hơn.

4. Cách chọn size giày cho bé

Việc chọn giày cho bé vô cùng quan trọng vì trước 2 tuổi, xương bàn chân của trẻ chủ yếu là sụn. Giày chọn không phù hợp vừa làm bé đi đứng khó giữ thăng bằng, dễ té, vừa làm xương bàn chân phát triển không cân đối.

Vậy mẹ nên lưu ý điều gì khi chọn giày cho bé?

• Giày phải được làm từ chất liệu nhẹ, mềm, có đế chống trơn.
• Để bé cảm thấy thoải mái, nên chọn giày đế tròn, đồng thời khi bé mang giày, mẹ đút vừa đầu ngón tay út vào gót giày của bé là được.
• Để ý khi con đi giày, nếu bé khóc đòi cởi giày hoặc thấy chân con có chỗ bị đỏ tức là giày làm bé đau, nên thay giày khác.
• Với trẻ dưới 3 tuổi, chân bé thay đổi rất nhanh nên cứ sau 3 tháng thì kiểm tra xem giày đã chật chưa.

5. Dạy trẻ 23 tháng tuổi nhận biết cơ thể

Mẹ có thể cùng bé chơi một số trò theo gợi ý dưới đây để giúp bé nhận biết và gọi tên các bộ phận trên cơ thể.

• Trò hỏi đáp: Mẹ hỏi “Ngón tay con đâu? Tai con đâu? Mũi mẹ đâu? Ngón tay của mẹ đâu?…”. Và cho bé thời gian để con trả lời.
• Vẽ ra giấy: Vẽ hình bàn chân và tay của con ra giấy, tiếp đến, dạy bé gọi tên các ngón như ngón cái, ngón trỏ… Dạy bé bài hát “Năm ngón tay ngoan” cũng là cách để bé nhớ dai hơn những gì mẹ dạy.
• Đố chữ với bé: Hãy áp dụng trò đoán tên đơn giản. Mẹ sẽ hỏi bé những câu hỏi liên quan đến các bộ phận trên cơ thể như: “Cái gì dùng để chạy?”, “Cái gì dùng để ăn?”…
• Trò chơi vận động: Mẹ dạy bé hát và minh họa theo bài hát “Ô sao bé không lắc”. Đây cũng là cách giúp bé nhớ tên các bộ phận dễ dàng.

6. Lên kế hoạch tổ chức sinh nhật cho bé

Con sắp trở thành bé 2 tuổi. Sinh nhật của bé đang đến gần. Chắc chắn con rất thích tiệc tùng có bánh, nến, bong bóng và quà. Nghiên cứu cho thấy việc tổ chức sinh nhật cho trẻ mang lại rất nhiều lợi ích như:

• Kết nối các thành viên trong gia đình.
• Rèn luyện kỹ năng giao tiếp cho bé thông qua việc tiếp xúc đông người.
• Nâng cao lòng tự trọng ở trẻ vì sự quan tâm, yêu thương của mọi người giúp bé cảm thấy mình quan trọng.
• Con ý thức về sự lớn lên, nhận ra mỗi lần sinh nhật là một cột mốc quan trọng trên hành trình trưởng thành.

Rõ ràng, việc tổ chức sinh nhật cho bé là cần thiết. Tuy nhiên, trẻ cũng dễ bị choáng ngợp, bực bội nếu phải “tiếp” nhiều khách lạ trong không khí ồn ào. Vì vậy, một bữa tiệc nhỏ ấm áp tình thân bên người nhà, bạn bè sẽ làm con vui thích hơn.

Lời khuyên của bác sĩ để trẻ 23 tháng tuổi phát triển tốt

1. Lưu ý về giai đoạn khủng hoảng tuổi lên 2

Thường khủng hoảng tuổi lên 2 sẽ chấm dứt sau 3 tuổi khi nhận thức và kỹ năng của con đã phát triển hoàn thiện hơn. Đặc biệt, càng lớn, khả năng ngôn ngữ lưu loát giúp con dễ dàng biểu đạt điều mình muốn, hiểu và tiếp thu những dạy dỗ từ phía người lớn,.Theo đó mà trẻ bớt đi sự ức chế, dần dần thoát khỏi giai đoạn khủng hoảng.

Tuy nhiên, nếu như mẹ không biết cách xử trí khi trẻ ăn vạ, chống đối hoặc dùng bạo lực để áp chế thì dễ gây sang chấn tâm lý cho trẻ. Hãy tìm sự giúp đỡ của chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ nhi khoa nếu:

• Hành vi của con ngày càng hung hăng.
• Bé có những hành động gây tổn thương cho bản thân và người khác,
• Gia đình ngày càng căng thẳng vì cơn “khủng hoảng” của trẻ.

Kiến thức chăm sóc trẻ mẹ cần biết

Sau đây là một số mẹo chăm sóc trẻ:

• Trẻ uống thuốc bị nôn có uống lại không?
• Vỡ nhiệt kế thủy ngân, cách xử trí để không gây ngộ độc cho trẻ.
• 10 cách chữa ho cho bé khi ngủ tại nhà.
• 6 bệnh khiến trẻ nổi bóng nước trên da, không nên xem nhẹ.
• Cách chữa mồ hôi trộm bằng lá đinh lăng siêu hiệu quả cho bé.
• Bảo vệ da bé khỏi những vết mụn nhọt.

2. Cách chăm sóc bản thân dành cho mẹ

Sau đây là một số cách giúp mẹ của trẻ 23 tháng tuổi chăm sóc bản thân tốt hơn:

Tập trung vào thể chất:

• Đi dạo một vòng quanh khu nhà.
• Duỗi người hoặc tập yoga.
• Đạp xe đạp quanh khu phố.
• Dành thời gian chăm sóc khu vườn của mẹ.

Chăm sóc sức khỏe tinh thần cho mẹ

• Viết nhật ký.
• Vẽ một thứ gì đó mẹ yêu thích hoặc chọn một cuốn sách tô màu.
• Ngồi lại với suy nghĩ, dành thời gian để chiêm nghiệm.
• Đọc một quyển sách thú vị.
• Làm một câu đố ô chữ.

Nuông chiều bản thân:

• Thư giãn trong bồn tắm nước nóng.
• Lên kế hoạch cho một ngày đi spa.
• Đánh một giấc ngủ ngắn.
• Đắp mặt nạ và chăm sóc da.

Tìm thời gian chơi với bạn bè

• Ăn trưa tại nhà hàng mới mở.
• Hẹn hò đi dạo.
• Đi mua sắm.
• Tham gia câu lạc bộ sách hoặc nhóm làm mẹ.

Trau dồi kỹ năng

• Nâng tầm kỹ năng nấu ăn bằng cách thử một công thức mới và lạ.
• Thực hành một môn thể thao mẹ yêu thích.
• Tham gia một lớp học vẽ hoặc hội họa.
• Gảy cây đàn hoặc bất kỳ nhạc cụ nào mẹ đã bỏ quên.

Trẻ 23 tháng tuổi sắp đạt cột mốc bé 2 tuổi. Hơn lúc nào hết, con cần một môi trường an toàn, lành mạnh, tràn ngập yêu thương để phát triển và vượt qua khủng hoảng tuổi lên 2.

Hương Lê