Trẻ bị ho có đờm, khò khè thì phải làm thế nào?

1. Dấu hiệu ho có đờm, khò khè ở trẻ sơ sinh

Khò khè có âm sắc cao như tiếng ngáy, thường được nghe khi trẻ thở ra, những trường hợp nặng có thể nghe được cả khi hít vào. Tại sao trẻ lại thở ra tiếng khò khè? Âm thanh này được tạo ra là do đường hô hấp bị hẹp bẩm sinh hoặc bệnh lý: Từ các quá trình viêm nhiễm và ứ động đàm nhớt. Tuy nhiên, cha mẹ cũng cần lưu ý phân biệt tiếng thở khò khè bất thường (tình trạng nặng) với tiếng thở do tắc nghẹt mũi thông thường.

Trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi chủ yếu thở bằng mũi, lỗ mũi của trẻ lại có kích thước nhỏ nên rất dễ bị ho, nghẹt mũi dẫn thở khụt khịt. Khi phân vân không biết trẻ thở khò khè bất thường hay do nghẹt mũi, cha mẹ có thể nhỏ 2 - 3 giọt nước muối sinh lý vào mũi để lỗ mũi của trẻ thông thoáng hơn rồi nghe kỹ lại tiếng thở của trẻ.

2. Trẻ sơ sinh ho có đờm, khò khè là biểu hiện của bệnh gì?

Tất cả các nguyên nhân gây hẹp đường hô hấp sẽ tạo ra tiếng khò khè. Ở trẻ sơ sinh đa số khò khè là do đường hô hấp nhỏ , một thời gian sau sẽ tự hết. Trẻ ở những trường hợp này thường chỉ bị khò khè, không ho, không khó thở, bú ngủ bình thường. Tuy nhiên, nếu trẻ có kèm các triệu chứng khác: Ho, khó thở, quấy khóc, bỏ bú,... thì phải lưu ý đến các nguyên nhân nguy hiểm hơn như viêm phế quản, viêm tiểu phế quản, viêm phổi,... Những bệnh này nếu không được điều trị kịp thời có thể tiến triển rất nhanh, tác động xấu đến hệ hô hấp của trẻ, thậm chí là đe dọa tính mạng.

Nếu trẻ bị ho khò khè kéo dài, tái đi tái lại nhiều lần thì cũng nên lưu ý đến nguyên nhân hiếm gặp hơn như: Dị vật ở đường thở hay mắc một số dị tật bẩm sinh ở phế quản,...

3. Phải làm gì khi trẻ sơ sinh ho có đờm, khò khè?

Trẻ sơ sinh ho có đờm, khò khè có thể là dấu hiệu của các bệnh nguy hiểm, đặc biệt là viêm phổi. Vì thế, khi thấy tiếng thở của trẻ có điều bất thường, cần đưa trẻ đến bệnh viện để khám để xác định nguyên nhân và có các biện pháp can thiệp kịp thời.

Nếu thấy trẻ ho khò khè kèm theo khó thở, người tím tái, ngủ li bì, vật vã, bỏ bú,... thì cần đưa trẻ đi cấp cứu ngay lập tức.

Nếu trẻ ho khò khè kéo dài trên 4 tuần, cần đến khám chuyên khoa để tìm nguyên nhân và thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu nếu cần như: Chụp X - quang, siêu âm, chụp CT lồng ngực, nội soi hô hấp,...

4. Hướng dẫn chăm sóc trẻ sơ sinh bị ho có đờm, khò khè

4.1. Hạ sốt cho trẻ

Trẻ bị ho khò khè do viêm phổi thường đi kèm với sốt cao. Bạn cần liên tục kiểm tra nhiệt độ của trẻ. Nếu trẻ sốt cao trên 38,5 độ C thì cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ.

4.2. Vỗ lưng giúp trẻ long đờm

Khi trẻ sơ sinh ho có đờm, ho khò khè, cha mẹ có thể áp dụng phương pháp vỗ lưng cho trẻ, giúp long đờm trong phế quản.

Cách vỗ lưng long đờm cho trẻ như sau: Khum bàn tay và gập bàn tay ở chỗ cổ tay lại. Năm ngón tay sát vào nhau, ngón cái ép chặt vào ngón trỏ. Vỗ vào lưng trẻ từ trái sang phải, mỗi bên khoảng từ 3 - 5 phút. Vỗ vào vị trí phổi của trẻ, không vỗ vào vị trí dạ dày, xương sống. Không nên thực hiện vỗ lưng khi trẻ vừa ăn no vì có thể khiến trẻ bị nôn trớ.

4.3. Vệ sinh cho trẻ

Nếu trẻ có nước mũi, nước dãi thì dùng giấy mềm lau sạch rồi vứt bỏ, không tái sử dụng. Nếu dùng khăn lau thì phải chú ý vệ sinh khăn để tránh vi khuẩn bám trên khăn tấn công cơ thể trẻ.

Vệ sinh nhà cửa, khu vực đặt trẻ, đồ chơi, đồ dùng của trẻ sạch sẽ.

4.4. Chế độ ăn của trẻ

• Cho trẻ ăn đầy đủ dinh dưỡng.
• Chế biến thức ăn mềm, dễ nuốt.
• Cho trẻ ăn các loại thực phẩm dễ tiêu.
• Không cho trẻ ăn quá no, có thể chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày.
• Cho trẻ uống gừng hoặc quất hấp mật ong,... để giảm ho.

Lưu ý trong việc chữa ho, khò khè cho bé là không nên tự ý cho bé dùng thuốc khi chưa được sự cho phép của bác sĩ. Điều này có thể khiến cho tình trạng của trẻ trở nên nghiêm trọng hơn. Trong trường hợp trẻ bị ho lâu ngày không khỏi thì cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín để khám. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec với đội ngũ bác sĩ Nhi và trang thiết bị hiện đại, là địa chỉ được nhiều bậc cha mẹ tin tưởng trong việc điều trị các bệnh cho trẻ, điển hình như ho có đờm, ho khò khè, sốt cao, viêm phổi,....

Ngoài ra, cha mẹ cũng nên bổ sung thêm một số thực phẩm hỗ trợ có chứa thành phần Lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm,crom, selen, vitamin nhóm B,... giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất và đồng thời hỗ trợ hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc các bệnh viêm đường hô hấp trên, viêm phế quản, cảm cúm, sổ mũi,... Lysine rất cần thiết đối với sự phát triển của trẻ, Lysine thúc đẩy sản xuất men tiêu hóa để kích thích trẻ ăn ngon hơn và tiêu hóa dễ dàng, hiệu quả, gia tăng chuyển hóa thức ăn, hấp thụ tối đa chất dinh dưỡng từ thực phẩm. Tăng cường Lysine cho bé giúp cơ thể tạo kháng thể, phát triển sức đề kháng giúp làm giảm ho, loãng đờm ở trẻ.