Câu nói “tam nam bất phú, tứ nữ bất bần” chắc hẳn ai cũng đã từng nghe ít nhất một lần trong đời.
... Xem thêmMâm cỗ Tết truyền thống Bắc - Trung - Nam có gì?
Những mâm cỗ Tết truyền thống chứa đựng nhiều giá trị thiêng liêng và ý nghĩa trong tín ngưỡng thờ phụng tổ tiên của con người Việt Nam. Hãy cùng mình tìm hiểu xem mâm cúng ngày Tết qua 3 miền thường có những món ăn gì nhé.
Mâm cỗ ngày Tết miền Bắc - Cầu kỳ nhưng tinh tế
Mâm cỗ Tết ở miền Bắc được các bà mẹ, chị em tuân thủ nghiêm ngặt theo quy tắc: 4 bát 4 dĩa (không bao gồm nước chấm, dưa hành và xôi) tượng trưng cho tứ trụ (4 mùa, 4 phương). Với những nhà nào khá giả hơn thì chuẩn bị nhiều hơn (4 bát 6 đĩa hoặc 8 bát 8 đĩa), có khi mâm cỗ lớn phải xếp cao đến 2, 3 tầng, cụ thể:
- 4 bát sẽ bao gồm các món điển hình như: Canh bóng thả nấu với chân tẩy và nước dùng gà, Chân giò hầm măng khô, Mọc nấm thả và miến nấu lòng gà.
- 4 đĩa sẽ bao gồm các món như: Gà trống thiến luộc, Nem rán, Giò lụa (hoặc giò thủ, chả quế), Bánh chưng
Nhiều gia đình còn bày thêm đĩa thịt đông - món ăn đặc trưng cho những ngày lạnh miền Bắc.
Món tráng miệng trên mâm cúng người miền Bắc cũng rất đa dạng với nhiều loại mứt Tết và trái cây khác nhau ví dụ như mứt quất (mứt tắc), mứt gừng, mứt sen, ô mai mơ, hồng khô,… Đặc biệt là món chè kho thơm ngọt được nấu rất kỹ từ đậu xanh và đường là món tráng miệng gần như không thể thiếu.
Mâm cỗ ngày Tết miền Trung - Đơn giản, chân thành
Miền Trung với thời tiết khắc nghiệt và khí hậu đặc trưng nên nét văn hóa ẩm thực cũng sẽ sự khác biệt ứng với tinh thần tiết kiệm, san sẻ của con người miền Trung, thể hiện qua việc các món ăn được chia ra thành từng đĩa nhỏ, mỗi thứ một ít, bày biện trên chiếc mâm tròn.
Những món ăn cơ bản thường thấy trong mâm cỗ Tết miền Trung bao gồm: Gà luộc, Thịt heo, Bánh tét, Nem chua, Dưa hành, Ram cuốn,…
Ngoài ra người miền Trung cũng chú trọng đến yếu tố lưu trữ nên một số người cũng làm những món mặn như thịt kho, tôm rim, gà rán, nem, thịt ngâm nước mắm,…
Đặc biệt, người miền Trung rất thích ăn những món cuốn nên không thể nào thiếu đi các món như thịt luộc, cá hấp cuốn bánh tráng, nem lụi,…
Mâm cỗ ngày Tết miền Nam - Phóng khoáng, không câu nệ hình thức
Trái với những miền khác, miền Nam là vùng đất được mẹ thiên nhiên ban tặng cho nhiều đặc sản và trái cây phong phú, đa dạng. Người dân miền Nam phóng khoáng nên mâm cỗ ngày Tết của miền Nam cũng ít câu nệ về hình thức.
Món ăn không thể nào không kể tên trong mâm cỗ cúng Tết ở miền Nam là thịt kho trứng, canh khổ qua nhồi thịt.
Ngoài 2 món ăn trên người miền Nam còn chuẩn bị thêm: Gà luộc, Chả giò, Gỏi ngó sen, Tôm khô củ kiệu và đặc biệt là bánh tét.
Bánh Tét ở miền Nam rất đa dạng về nhân, có bánh tét nhân đậu xanh, đậu đen, chuối, dừa,… Một số gia đình cũng chuẩn bị thêm chả lụa, giò thủ, lạp xưởng nếu thích.
Mâm cỗ, mâm cúng Tết của 3 miền tuy có nhiều điểm khác nhau trong các món ăn, cách bày trí cho đến những nguyên tắc, ý nghĩa đằng sau đó. Cho dù thế nào đi chăng nữa thì những mâm cỗ ấy đều thể hiện những giá trị thiêng liêng, sâu sắc của nền văn hóa và tính ngưỡng của con người Việt Nam.