Phụ nữ có bao nhiêu trứng qua các giai đoạn cuộc đời?
Tế bào trứng - hay còn gọi là noãn bào, giao tử cái (oocyte), là tế bào sinh dục nữ được sản xuất và dự trữ trong buồng trứng - cơ quan nhỏ hình bầu dục nằm hai bên tử cung. Khác với nam giới có thể sản xuất tinh trùng liên tục, phụ nữ sinh ra đã có một số lượng trứng nhất định và không sản sinh thêm trong suốt cuộc đời.
Vậy phụ nữ có bao nhiêu trứng từ khi sinh ra đến tuổi mãn kinh? Tuổi tác ảnh hưởng chất lượng trứng thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc này.
Số lượng trứng của phụ nữ qua các giai đoạn
Giai đoạn bào thai
Theo nghiên cứu từ Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), thai nhi nữ ở tuần thứ 20 của thai kỳ có tối đa khoảng 6-7 triệu trứng. Tuy nhiên, do quá trình thoái hóa tự nhiên nên số lượng trứng giảm xuống chỉ còn trung bình 1-2 triệu khi bé gái chào đời.
Con gái có bao nhiêu trứng ở tuổi dậy thì?
Khi bé gái bước vào tuổi dậy thì, buồng trứng chỉ còn 300.000-500.000 trứng. Sự suy giảm này do hai cơ chế chính:
- Thoái hóa tự nhiên: Mỗi tháng, cơ thể mất khoảng 11.000 trứng dù chưa có kinh nguyệt.
- Rụng trứng chu kỳ: Từ khi hành kinh, mỗi tháng có 1 trứng trưởng thành và rụng (đôi khi có các trường hợp có 2 trứng hoặc nhiều hơn cùng rụng, dẫn đến các trường hợp sinh đôi, sinh ba), nhưng đồng thời rất nhiều noãn bào (trứng chưa trưởng thành) khác bị tiêu biến. Ước tính sau khi bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt, một người mất khoảng 1.000 trứng chưa trưởng thành mỗi tháng.
Phụ nữ trưởng thành đến tiền mãn kinh có bao nhiêu trứng?
- Độ tuổi 20–30: Số lượng trứng giảm xuống còn 120.000-150.000, nhưng chất lượng vẫn đảm bảo cho khả năng sinh sản cao. Phụ nữ có khả năng sinh sản cao nhất vào độ tuổi giữa 20, với khả năng mang thai là 25-30% mỗi tháng. Theo ACOG, khả năng sinh sản của phụ nữ giảm dần và giảm đáng kể vào khoảng 32 tuổi, với 20% khả năng thụ thai mỗi chu kỳ kinh nguyệt.
- Sau 35 tuổi: Tốc độ mất trứng tăng nhanh, phụ nữ chỉ còn khoảng 25.000 trứng vào năm 37 tuổi (theo ACOG). Đến 40 tuổi, khả năng thụ thai của phụ nữ giảm xuống còn 5%. Chất lượng trứng cũng suy giảm do lão hóa tế bào, dẫn đến nguy cơ sảy thai hoặc dị tật bẩm sinh cao hơn.
Phụ nữ còn bao nhiêu trứng ở tuổi mãn kinh
Ở tuổi mãn kinh (45-55 tuổi) buồng trứng gần như cạn kiệt, chỉ còn khoảng dưới 1.000 trứng. Lúc này, nồng độ estrogen giảm mạnh, chấm dứt chu kỳ kinh nguyệt.
Bảng tóm tắt số lượng trứng theo độ tuổi
Giai đoạn - Số lượng trứng
Thai nhi 20 tuần : 6–7 triệu
Sơ sinh : 1–2 triệu
Dậy thì : 300.000–400.000
30 tuổi: 120.000–150.000
37 tuổi: ~25.000
Mãn kinh: <1.000
Các yếu tố ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng trứng
Ngoài việc giảm dần số lượng, quá trình lão hóa cũng làm giảm chất lượng trứng. Theo AOCG, Sau tuổi 32, đặc biệt là sau tuổi 37, chất lượng trứng bắt đầu suy giảm rõ rệt.
Mỗi tháng, trước khi rụng trứng, noãn bào sẽ bắt đầu phân chia. Càng lớn tuổi, trứng của phụ nữ càng dễ mắc lỗi trong quá trình phân bào, dẫn đến phôi thừa/thiếu nhiễm sắc thể. Bên cạnh đó, tổn thương DNA từ gốc tự do, suy giảm hormone estrogen và xơ quá buồng trứng theo quá trình lão hóa cũng khiến trứng khó phát triển. Điều này dẫn tới khả năng thụ thai giảm mạnh từ tuổi ngoài 30, đồng thời nguy cơ sảy thai và trẻ bị dị tật bẩm sinh (như Hội chứng Down) tăng lên.
Số lượng và chất lượng trứng còn chịu tác động của nhiều yếu tố bên ngoài khác:
- Một số hóa trị/xạ trị ung thư: phá hủy trứng bằng cách kích hoạt con đường gây chết tế bào hoặc làm tăng gốc tự do, gây đứt gãy DNA.
- Chất độc môi trường: như cadmium, phthalates, nonylphenol,...
- Hút thuốc: Một nghiên cứu năm 2018 cho thấy hút thuốc làm giảm 50% lượng trứng so với người không hút.
- Rượu, chế độ ăn uống không đầy đủ: Gây stress oxy hóa, làm tăng gốc tự do, đẩy nhanh lão hóa trứng.
- Bệnh lý: Béo phì, hội chứng buồng trứng đa nang, lạc nội mạc tử cung, suy buồng trứng sớm, u cơ trơn, bệnh vòi trứng… Lưu ý, một số bệnh lý có nguy cơ tăng lên khi tuổi tăng
- Phụ nữ có tiền sử gia đình mãn kinh sớm có thể có nguy cơ cao bị giảm kích thước nang trứng sớm và giảm khả năng sinh sản
Làm sao để biết chính xác mình còn bao nhiêu trứng?
Bác sĩ có thể giúp bạn ước tính lượng trứng còn trong buồng trứng thông qua các xét nghiệm. Những xét nghiệm này thường dành cho những người đang cân nhắc điều trị y tế cho vấn đề vô sinh, bao gồm:
- Siêu âm đếm nang noãn thứ cấp (antral follicle count sonogram: Siêu âm qua đầu dò âm đạo để đếm số lượng nang trứng, cung cấp thông tin về số lượng trứng còn lại so với mức bình thường ở độ tuổi
- Xét nghiệm hormone kích thích nang trứng (FSH): FSH kiểm soát sự phát triển của nang noãn, nồng độ FSH càng thấp thì thường có nghĩa là còn nhiều trứng hơn
- Xét nghiệm hormone anti-Mullerian (AMH): AMH được sản xuất bởi buồng trứng, nồng độ AMH cao cho thấy nguồn cung cấp trứng dồi dào
Hi vọng bài viết đã giúp bạn tìm được câu trả lời cho câu hỏi “phụ nữ có bao nhiêu trứng”. Tuy nhiên, mỗi phụ nữ là một cá thể riêng và số lượng trứng theo độ tuổi có thể không giống nhau. Nếu có các vấn đề sinh sản, tốt nhất bạn nên đến tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn một cách chính xác nhất. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè ngay nhé!
❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!