Dấu hiệu khủng hoảng tâm lý tuổi dậy thì

Bước vào giai đoạn mới lớn, trẻ bắt đầu có những dấu hiệu thay đổi cả về thể chất và tâm sinh lý. Đây là thời điểm rất quan trọng để bé có thể định hướng phát triển tương lai tốt nhất. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu khủng hoảng tâm lý tuổi dậy thì và giúp đỡ trẻ vượt qua là trọng trách vô cùng quan trọng của các bậc cha mẹ.

Dấu hiệu khủng hoảng tâm lý tuổi dậy thì thế nào?

Giai đoạn tuổi dậy thì là giai đoạn rất quan trọng trong cuộc đời mỗi con người, nó đánh dấu việc chính thức con đã bước qua thời kỳ trẻ thơ nhưng vẫn chưa thực sự là người lớn. Lúc này bé không chỉ có những dấu hiệu rõ ràng về phát triển thể chất mạnh mẽ mà các vấn đề nội tiết tố sinh dục cũng dần tăng tiết hơn. Các nhu cầu tò mò, tìm hiểu tuổi mới lớn cùng sự phát triển tâm lý chưa tương thích dễ khiến bé bị stress, khủng hoảng tâm lý tuổi dậy thì.

Tùy nhu cầu dinh dưỡng, môi trường phát triển, các yếu tố tác động từ bên ngoài mà độ tuổi dậy thì ở trẻ là khác nhau. Ở bé gái thường có xu hướng dậy thì sớm hơn bé trai. Thường là trong 9-14 tuổi ở bé gái và 10- 15 tuổi bé trai. Hoặc cũng có những trẻ dậy thì muộn hơn giai đoạn này vài năm.

Đồng thời lúc này con cũng bắt đầu có nhiều tò mò hơn về bản thân, về giới tính, suy nghĩ nằm lửng lơ giữa giai đoạn trưởng thành và trẻ con rất khó nắm bắt. Nếu không được sớm giải quyết thì tình trạng khủng hoảng rất dễ xảy ra với những dấu hiệu mà phụ huynh có thể bắt gặp như

• Dễ giận dữ, la hét, nhất là khi không được như ý muốn

• Tranh cãi với cha mẹ, không muốn nói chuyện với người lớn

• Khao khát tìm kiếm bản thân, trẻ có thể trở nên sôi nổi hơn hoặc bỗng dưng trầm lặng ít nói hơn

• Thích sự tự do khám phá, cảm thấy chán ghét tức giận nếu bị phụ huynh kiểm soát

• Có thể khóc bất cứ thời điểm nào, thường gặp ở bé gái

• Ăn uống thất thường, thay đổi khẩu vị

• Tăng hay giảm cân bất thường, đặc biệt ở những trẻ bị stress khủng hoảng nặng

• Rối loạn giấc ngủ, mất tập trung, chậm chạp, hay quên

• Học hành giảm sút

• Tự ti hơn về ngoại hình, luôn cho rằng bản thân mình quá béo, quá gầy, quá nhiều mụn

• Luôn cảm thấy bi quan về bất kỳ vấn đề gì

• Muốn thu mình lại, không muốn giao tiếp với ai

• Có xu hướng nổi loạn hoặc trở nên tự cô lập bản thân

• Có thể có xu hướng bạo lực nếu phụ huynh không sớm quan tập và giúp đỡ bé, con bị bạn bè xấu dụ dỗ

• Mất hứng thú với những điều bé thích ngày thường

• Có xu hướng tìm đến những bộ phim người lớn để thỏa tính tò mò và giải tỏa cảm xúc, đặc biệt ở bé nam. Tuy nhiên nếu không được giáo dục và hướng dẫn con sớm con rất dễ tìm đến tình dục sớm so với lứa tuổi và gây ra nhiều hệ lụy trầm trọng khác

• Ở những trẻ cuối dậy thì có thể có xu hướng tìm đến bia rượu, thuốc lá hay các chất kích thích sớm so với lứa tuổi

• Có thể có những xu hướng tự làm hại bản thân nếu liên quan đến các bệnh lý

• Có thể xuất hiện những hành vi chống đối, thậm chí là phạm pháp

• Tuổi dậy thì còn được gọi là tuổi nổi loạn bởi lúc này tâm tính con thay đổi rất thất thường. Chính vì thế bậc cha mẹ cần có trọng trách sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường này để nhanh chóng giúp đỡ, định hướng con theo những con đường đúng đắn, tránh để con tự mình “bơi” giữa những giai đoạn khó khăn và dẫn đến những suy nghĩ, tư tưởng bị lệch lạc.

• Tuy nhiên không phải trẻ nào cũng sẽ bị rơi vào các giai đoạn khủng hoảng. Với những trẻ được cha mẹ định hướng từ sớm, được cha mẹ quan tâm tâm sự thường xuyên, có xu hướng tự lập sớm thường ít gặp những khó khăn trong giai đoạn dậy thì hơn.