Giấy siêu âm thai ngoài tử cung

Mang thai ngoài tử cung hay chửa ngoài tử cung là tình trạng trứng sau khi thụ tinh lại làm tổ và phát triển ở một vị trí khác ở bên ngoài buồng tử cung, không phải bên trong tử cung của người mẹ. Tình trạng này có thể gây chảy máu ồ ạt trong ổ bụng, thậm chí đe dọa tính mạng thai phụ nếu không được cấp cứu can thiệp kịp thời.

Đối với một thai kỳ bình thường, quá trình thụ tinh sẽ xảy ra bên trong ống dẫn trứng. Sau đó, trứng đã thụ tinh sẽ đi vào tử cung và làm tổ bên trong niêm mạc tử cung. Phôi thai phát triển thành thai nhi và sẽ ở lại bên trong tử cung cho đến khi sinh.

Những trường hợp phụ nữ mang thai ngoài tử cung, phôi thai sẽ không thể sống sót và phát triển một cách bình thường, có nguy cơ dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây có thai ngoài tử cung

Trong một số trường hợp, nguyên nhân dẫn đến thai ngoài tử cung không thể xác định rõ ràng . Tuy nhiên, đa số thai phụ gặp phải tình trạng này đều có liên quan đến một hoặc nhiều nguyên nhân sau:

• Ống dẫn trứng bị viêm và có sẹo do thai phụ từng trải qua phẫu thuật hoặc bị nhiễm trùng trước đó;
• Sự thay đổi hoặc hoạt động bất thường của nội tiết tố;
• Dị dạng cơ quan sinh dục;
• Một số vấn đề có liên quan đến di truyền;
• Thai phụ đang mắc phải các tình trạng bệnh lý gây ảnh hưởng đến hình dáng hoặc hoạt động của ống dẫn trứng/ cơ quan sinh sản khác.

Bên cạnh đó, một số yếu tố nguy cơ bao gồm:

• Lớn tuổi: Phụ nữ càng lớn tuổi thì nguy cơ chửa ngoài tử cung càng cao.
• Tiền sử mắc bệnh: Phụ nữ đã từng có một lần mang thai ngoài tử cung thì sẽ có 10% nguy cơ gặp lại tình trạng này trong lần mang thai kế tiếp.
• Nhiễm trùng: Phụ nữ đã từng bị viêm hoặc nhiễm trùng ống dẫn trứng, tử cung hoặc buồng trứng sẽ có nguy cơ có thai ngoài tử cung cao hơn. Đặc biệt, viêm vùng chậu (PID) và viêm vòi trứng là hai tình trạng viêm nhiễm tác động rất lớn đến nguy cơ thai ở ngoài tử cung ở nữ giới.
• Mắc các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục: Một số bệnh lý nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STDs) như bệnh lậu, chlamydia,…
• Hút thuốc lá: Thói quen hút thuốc lá cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
• Đang điều trị vô sinh: Việc sử dụng thuốc kích thích rụng trứng trong quá trình điều trị vô sinh có thể khiến bạn dễ mang bầu ngoài tử cung hơn.
• Các bất thường ở ống dẫn trứng: Các bất thường này có thể do bẩm sinh hoặc phẫu thuật sẽ khiến nguy cơ mang bầu ngoài tử cung cao hơn.
• Từng phẫu thuật ở vùng chậu: Việc mổ lấy thai hoặc phẫu thuật cắt bỏ u xơ cũng là các yếu tố nguy cơ gây ra tình trạng này.
• Dùng thuốc tránh thai hoặc dụng cụ tránh thai (IUD): Việc sử dụng các biện pháp tránh thai có thể làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
• Thắt ống dẫn trứng: Thắt ống dẫn trứng là phẫu thuật được thực hiện nhằm giúp phụ nữ tránh thai ngoài ý muốn. Tuy nhiên, việc làm này cũng sẽ khiến tỷ lệ thai ngoài tử cung cao hơn nếu sau đó thai phụ này mang thai.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thai phụ vẫn có thể mang thai ngoài tử cung mặc dù không có bất cứu yếu tố nguy cơ nào kể trên. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo thai phụ nên đến ngay cơ sở y tế khi có những dấu hiệu bất thường trong thai kỳ để phát hiện sớm, có giải pháp can thiệp kịp thời.

Dấu hiệu thai ở ngoài tử cung

Trong thời gian đầu, thai phụ có thai ngoài tử cung có thể có những biểu hiện giống thai kỳ bình thường như trễ kinh, căng tức ngực, buồn nôn hoặc đau bụng.

Tuy nhiên, tình trạng thai nằm ngoài tử cung sẽ không thể tiếp tục phát triển như thai kỳ bình thường. Có thể thai phụ vẫn sẽ có kết quả dương tính khi thử thai, nhưng sẽ gặp phải một số dấu hiệu khác lạ như:

• Chửa ngoài tử cung chưa vỡ:

+ Chậm kinh sau đó thử nước tiểu thấy có thai.

+ Đau bụng: đau vùng hạ vị, đau âm ỉ, có khi thành cơn

+ Ra huyết rỉ rả kéo dài: thường sau chậm kinh vài ngày, huyết ra thường ít, màu nâu đen, socola, có khi lẫn màng.

• Chửa ngoài tử cung bị vỡ gồm:

+ Các triệu chứng của chửa ngoài tử cung chưa vỡ

+ Kèm theo: đau bụng đột ngột, dữ dội, đau vã mồ hôi, xanh xao, nhợt nhạt…

+ Các triệu chứng của chảy máu trong ổ bụng tùy theo mức độ mất máu: Da xanh, niêm mạc nhợt, chân tay lạnh, mạch nhanh, huyết áp tụt.

• Nồng độ HCG nồng độ tăng chậm, hoặc tăng giảm bất thường:

Đối với thai phụ mang thai bình thường, nồng độ HCG sẽ tăng dần lên theo tuổi thai, nghĩa là thai càng lớn thì nồng độ HCG trong máu sẽ càng cao. Tuy nhiên, ở thai phụ mang thai ngoài tử cung, nồng độ HCG sẽ tăng chậm, không tăng hoặc thậm chí là tăng giảm bất thường. Do đó, nếu trường hợp phụ nữ nghi ngờ mang thai nhưng que thử thai cho kết quả 1 vạch cũng cần nghĩ đến việc mang thai ngoài tử cung.

Phương pháp chẩn đoán thai nằm ngoài tử cung

Để chẩn đoán sớm nhất và chính xác nhất thai có nằm ngoài tử cung hay không sẽ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, trong đó thai phụ cần trang bị những thông tin cơ bản về sinh sản trước khi quyết định mang thai. Tiếp đó, thai phụ cần lưu ý những dấu hiệu bất thường mà cơ thể gặp phải, lập tức đến ngay cơ sở y tế, thông báo với bác sĩ điều trị để được thăm khám và tiến hành các thủ thuật can thiệp một cách hiệu quả nhất.

Các thủ thuật và xét nghiệm cận lâm sàng được sử dụng trong chẩn đoán:

• Thử thai: Bác sĩ sẽ yêu cầu thai phụ thực hiện xét nghiệm máu nhằm kiểm tra nồng độ hormone HCG (βhCG) bên trong cơ thể. Hormone này chỉ xuất hiện ở phụ nữ mang thai, do đó thông qua kết quả thử thai sẽ cho biết thai phụ có mang thai hay không, chưa kết luận được thai nằm trong hay ngoài tử cung.
• Siêu âm: Khi thai phụ có những dấu hiệu nghi ngờ của mang thai ngoài tử cung, bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm đầu dò âm đạo để xác định vị trí của thai nhi. Thêm vào đó, siêu âm còn giúp phát hiện và đánh giá tình trạng chảy máu trong trường hợp thai bị vỡ.
• Nội soi ổ bụng: Đây là phương pháp hiện đại giúp chẩn đoán một cách nhanh chóng và chính xác. Nếu thai phụ mắc bệnh, kết quả nội soi sẽ phát hiện một bên ống dẫn trứng căng phồng và tím đen.
• Các xét nghiệm máu khác: Bên cạnh xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ HCG, thai phụ sẽ được yêu cầu thực hiện thêm một số xét nghiệm máu khác để kiểm tra tình trạng thiếu máu, phòng trường hợp thai phụ cần truyền máu.

MANG THAI NGOÀI TỬ CUNG CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?

Với thai ngoài tử cung, phôi thai không thể trưởng thành bình thường do không đủ chỗ trống và nhau thai không thể phát triển. Nghiêm trọng hơn, nếu không điều trị, khi khối thai to ra có thể gây vỡ vòi trứng. Vỡ thai ngoài tử cung gây chảy máu rất nghiêm trọng và có thể đe dọa tính mạng người mẹ.

Vỡ vòi trứng gây chảy máu vào ổ bụng: Khi khối thai phát triển lớn, nó ăn mòn các mạch máu của vòi trứng, làm cho đoạn vòi trứng căng phồng ra. Đến khi khối thai lớn hơn sẽ làm vỡ vòi trứng và các mạch máu, gây chảy máu vào ổ bụng. Đây là tình trạng nặng – có thể đe dọa tính mạng do mất quá nhiều máu và cần được phẫu thuật ngay lập tức.

Thai ngoài tử cung tự ngừng phát triển: Các khối thai nhỏ, các tế bào nuôi thai không phát triển, sự cung cấp máu đến khối thai giảm dần, khối thai sẽ tự ngừng phát triển. Trường hợp này, bệnh nhân có thể được theo dõi cho đến khi khối thai ngưng phát triển hoàn toàn mà không cần điều trị gì.

Sẩy khối thai qua loa vòi vào trong ổ bụng: Vì khối thai làm tổ sai vị trí nên dễ bị bong ra gây sẩy khối thai và chảy máu.

– Nếu chỉ chảy máu nhẹ gây ứ máu trong vòi trứng, khối thai sẽ tự tiêu đi. Nếu khối thai chảy máu nhiều hơn sẽ gây đọng máu trong các khoang ổ bụng tạo thành các khối máu tụ.

– Nguy hiểm nhất, khối thai sẩy gây chảy máu ồ ạt khắp ổ bụng.

Điều trị thai ngoài tử cung

Tùy vào các triệu chứng thai phụ gặp phải, cũng như kích thước và tình trạng của khối thai mà bác sĩ sẽ có tư vấn và hướng dẫn điều trị phù hợp.

Điều trị bằng thuốc

Những trường hợp được phát hiện sớm khi kích thước khối thai còn bé, chưa vỡ sẽ được điều trị bằng thuốc. Loại thuốc được sử dụng phổ biến là Methotrexate, có tác dụng ngăn chặn sự phân chia và phát triển của tế bào, khối thai sẽ tự tiêu biến sau 4 – 6 tuần dùng thuốc. Tuy nhiên, thai phụ có thể gặp phải các tác dụng phụ như buồn nôn, nôn, mệt mỏi, chán nản, rụng tóc, loét miệng, tiêu chảy… thậm chí là suy tụy, suy gan, suy thận. Do đó, khuyến cáo thai phụ chỉ nên dùng thuốc và dùng thuốc theo đúng liều lượng chỉ định của bác sĩ.

Điều trị phẫu thuật nội soi

Phương pháp này được áp dụng trong trường hợp khối thai có kích thước lớn nhưng chưa vỡ, lúc này bác sĩ sẽ tư vấn cho thai phụ lựa chọn một trong hai phương pháp phẫu thuật mở thông vòi trứng và phẫu thuật cắt bỏ vòi trứng.

Điều trị phẫu thuật mở bụng

Trong trường hợp khối thai đã phát triển lớn và bị vỡ, gây xuất huyết trầm trọng thì cần tiến hành phẫu thuật mở bụng ngay lập tức. Lúc này, ống dẫn trứng hầu như đã bị hư hỏng hoàn toàn nên cần được loại bỏ.

Đây là kết quả giấy siêu âm thai ngoài tử cung các mẹ tham khảo nhé